ب : بعد اقتصادى قبل از اسلام مردم جزيرة العرب به واسطهء نا امنى و هرج و مرجى كه بود از وضع اقتصادى مطلوبى برخوردار نبودند ، به بركت اسلام و حكومت اسلامى براى مسلمانان امنيتى به وجود آمد كه در پرتو آن مىتوانستند روابط تجارى خود را گسترش دهند ، و وضع اقتصادى آنان رونق يافت ، سوره ء ايلاف اين حقيقت را بيان فرموده است :
* ( فليعبدوا رب هذا البيت الذي أطعمهم من جوع وآمنهم من خوف ) * ( 1 ) " پس بايد بپرستند پروردگار اين خانه را ، آنكه آنان را از گرسنگى رهانيد و از ترس در امان قرار داد . " با وجود اين اگر از آنان مالى مطالبه مىشد نه تنها بخل مىورزيدند ، بلكه خشم و كينهء آنان نيز آشكار مىشد ، در اين مورد خدا فرموده است :
* ( وإن تؤمنوا وتتقوا يؤتكم أجوركم ولا يسئلكم أموالكم * إن يسئلكموها فيحفكم تبخلوا ويخرج أضغانكم * ها أنتم هؤلاء تدعون لتنفقوا في سبيل الله فمنكم من يبخل ومن يبخل فإنما يبخل

1 - سورة الإيلاف ، آيهء 3 .

19