وارد شده كه نام مهدى در آن صريحاً نيامده ولى بعضى از علما مىگويند منظور از آن مهدى است يا به برخى صفات آن حضرت اشاره شده است ، اما صاحبان ساير كتاب هاى حديث مانند امام احمد بن حنبل ، ابو داود ، ترمذى ، ابن ماجه ، طبرانى ، ابو نعيم ، ابن أبى شيبه ، ابو يعلى ، دار قطنى ، بيهقى ، نعيم بن حماد و ديگران اين روايات را نقل كرده‌اند و برخى آنها را در رساله هاى جداگانه اى گردآورى نموده‌اند ، مانند " العرف الوردى في حقيقة المهدى " اثر ملا على قارى و " التوضح في تواتر ما جاء في المنتظر والدجال والمسيح " از شوكانى .
شوكانى در همين رساله ، معتقد است كه اين روايات به حدّ تواتر رسيده و مىگويد : " رواياتى كه ( درباره مهدى ) در دست ماست پنجاه حديث است كه شامل حديث صحيح ، حسن و ضعيفِ قابل جبران [1] است بنابراين احاديث مذكور ، بر پايه معيارهاى علم اصول ، متواتر محسوب مىگردند . زيرا احاديثى كه حتى از اين مقدار استحكام هم برخوردار نباشند ، متواترند [2] .
بعضى از منكرانِ روايات مهدى مىگويند : " اين روايات بى ترديد از ساخته هاى شيعيان است ، ولى اين نظر مردود است زيرا تمام اين روايتها داراى سند است و ما اسناد آنها را نيز تحقيق و بررسى نموديم و راويان آنها را از كسانى يافتيم كه به عدالت و دقت در نقل حديث معروفند و حتى يك نفر از كارشناسان علم رجال كه

[1] حديث ضعيف قابل جبران به حديثى گفته مىشود كه از نظر سند ضعيف است اما به خاطر تأييد محتواى آن توسط احاديث يا ادله ديگر ، ضعف ياد شده جبران مىگردد و در نتيجه حديث قابل اعتماد محسوب مىشود . مترجم
[2] حديث متواتر به حديثى گفته مىشود كه اسناد راويان آن به قدرى زياد باشد كه امكان ساختگى بودن حديث غير ممكن باشد . چنين حديثى از بالاتر درجه اعتبار برخوردار است . مترجم

385