در رواياتِ مربوط به فرود عيسى ( عليه السلام ) آمده است كه جنگ در آن زمان پايان خواهد يافت و تأييد اين مطلب ، جنگ هاى امروز مسلمانان با روميان ( غربى ها ) است كه پايان نيافته و نخواهد يافت تا حضرت از پس پرده غيب خارج شده و مسيح ( عليه السلام ) از آسمان فرود آيد و خداوند ما را بر آنها در مرحله طغيان جهانيشان پيروز گرداند .
در روايت آمده است كه :
" در فلسطين دو درگيرى با روميان اتفاق افتد كه يكى از آنها " گل چين " و ديگرى " درو " ناميده شود . " [1] يعنى جنگ دوم نابود كننده تر از جنگ اول خواهد بود .
روايت بعدى به اين معنا اشاره مىكند كه نبرد مهدى ( عليه السلام ) با غربىها جنگى نابرابر است و البته به ظاهر موازنه قدرت به نفع آنهاست ، از اين رو برخى بُزدلان عرب به آنها مىپيوندند و بقيه بى طرف مىمانند . ابن حماد به نقل از صفوان در تفسير اين آيه كه فرموده است : " شما به زودى بسوى قومى بسيار قدرتمند فراخوانده شويد " مىگويد : منظور روميانند در روز نبرد بزرگ . سپس مىافزايد : خداوند عرب ها را در آغاز اسلام به جنگ با كفار دعوت نمود ، آنها گفتند : " مال ، زن و فرزندان ، ما را سرگرم و مشغول داشته است " خداوند فرمود : " شما به زودى بسوى قومى بسيار نيرومند فراخوانده شويد " ، آنها بار ديگر در جنگ با روم همان گويند كه در آغاز اسلام گفتند آنگاه تهديد آخر آيه درباره آنها تحقق يابد كه " خداوند شما را به عذابى دردناك كيفر دهد " [2] صفوان مىگويد : " استادان ما چنين نقل كرده‌اند كه در آن روز گروهى از عرب ها از دين برگشته و مرتد شوند و برخى ديگر دچار ترديد شده ، از نصرت و يارى اسلام روى گردان شوند " از دين برگشتگان آنانند كه از روميان حمايت مىكنند و روى گردانانِ از يارى

[1] نسخه خطى ابن حماد ص 136 .
[2] نسخه خطى ابن حماد ص 12 .

323