رجوع كنند .
اكنون كه نمونه هايى از طب امام صادق عليه السّلام را ذكر كرديم و آنها همه قطره اى از علوم و معارف امام بود ، در نظر داريم كه بعضى از پزشكان عصر امام را معرفى كنيم چون آنها تأثير فراوانى در گسترش علم طب در آن زمان داشتند . طبيعى است كه در اين قسمت نيز اختصار را رعايت خواهيم كرد .
پزشكان عصر امام صادق عليه السّلام بررسى وضع اين عصر براى آن نيست كه عصر انقراض يك دولت و تأسيس دولت ديگرى است و نيز براى آن نيست كه اين عصر پر از حوادث تاريخى و جنگها و تغييرات سياسى است ، بلكه از آن جهت است كه اين عصر عصر نهضت علمى در جزيره و بخصوص در مناطق عراق و آغاز عصر تمدن اسلامى و شكوفايى معارف و علوم عربى از طب و فلسفه و ادب و ديگر فنون است ، مسلمانان اين علوم را از پيشينيان گرفتند و پس از مرتب سازى و صيقل دادن ، آن را مانند يك لقمهء گوارا به نسلهاى بعدى سپردند و اين تمدن ، شكل عربى جذاب و بيان فصيح دور از نقص خود را داشت و مشتمل بر آراء و انديشه هاى بزرگ و مطابق با عقل و وجدان و دين و فطرت بود .
در آن روز متفكران عرب و فلاسفه اسلام بذر علوم را در زمين آماده اى پاشيدند و ميوه هاى شيرين و گوارايى براى نسلهاى بعدى

167