دليل بر اين مطلب گفته خود مردم است ، كه نزد آنها پذيرفته و مشهور مىباشد ، و خدا هم مخلوقش را به همان گفته خطاب كرده و به آنچه مىفهمند با آنها سخن گفته ، تا نسبت به آنچه ضايع كردند حجت بر آنها تمام باشد ، گاهى به مردى گفته مىشود : سگ ، خر ، گاو ، تلخ و شير ، تمام اينها بر خلاف حالات مرد است ، و اين اسامى به همان معانى كه براى آنها نهاده شده به كار نرفته است ، زيرا انسان نه شير است و نه سگ ، اين را بفهم خدايت بيامرزد .
خدا عالم ناميده مىشود ، اين نام به خاطر علم حادثى نيست كه چيزها را به آن بداند ، و بر نگهدارى امر آينده اش و تفكر در آنچه آفريند و تباه كند ، و آنچه را از مخلوقش نابود كرده بدان استعانت جويد ، كه اگر اين علم نزدش حاضر نبود و از او غيبت كرده بود نادان و ناتوان باشد ، چنان كه دانشمندان از ميان مخلوقات را مىبينيم براى علم پديد آمده در آنها عالم ناميده مىشوند ، زيرا پيش از آن نادان بودند و بسا باشد كه همان علم از آنها دورى كند و به نادانى برگردند ، و خدا را عالم نامند زيرا به چيزى نادان نيست ، پس خالق و مخلوق در اسم عالم شريك شدند ، و معنى چنان كه دانستى مختلف بود .

335