از آنها را صحيح دانسته و برخى ديگر حكم به حسن بودن آنها نموده و برخى ديگر بر كسانى كه به اين حديث ايراد كرده و آن را ضعيف دانسته اند - يعنى چهار نفرى كه حامل روح خبيث اموى هستند : ابن حزم ، ابن جوزى ، ابن تيميه ابن كثير - سخت تاخته و سخن آنان را رد كرده اند . و برخى ديگر از عالمان بزرگ كه انكار اين منقبت نبوى و مكرمت علوى كه امر ثابتى است بر آنان گران آمده در آن باره تأليفى مستقل كرده و طرق و اسانيد آن را جمع نموده اند ، از جمله :
1 ) ابو بكر وراق ، كتابى دارد به نام ( من روى ردالشمس ) كه ابن شهر آشوب در مناقب ( 1 / 458 ) اين كتاب را از وى دانسته است .
2 ) ابو الحسن شاذان فضيلى ، رساله اى دارد در طرق اين حديث كه سيوطى در اللئالى المصنوعة ( 2 / 175 ) پاره اى از آنها را آورده و گويد : وى طرق آن را با سندهاى بسيارى آورده و آنها را صحيح دانسته با بيانى كه بيش از آن نتوان گفت و با ابن جوزى كه درباره برخى از رجال سند آن طعن زده منازعه نموده است .
3 ) حافظ ابو الفتح محمدبن حسين ازدى موصلى ، كتابى مستقل در اين باره دارد كه حافظ گنجى در كفاية الطالب آن را از وى دانسته است .
4 ) ابو القاسم حاكم بن حداد حسكانى نيشابورى حنفى ( كه در ج 1 ، ص 112 شرح حال او را آورديم ) ، رساله اى درباره اين حديث دارد به نام مسألة في تصحيح رد الشمس وترغيب النواصب الشمس كه ابن كثير در البداية والنهاية ( 6 / 80 ) پاره اى از آن را آورده وذهبى در تذكرة الحفاظ ( 3 / 368 ) آن را از وى دانسته است .
5 ) ابو عبد الله جعل حسين بن على بصرى بغدادى ( متوفاى 399 ) ، اين فقيه متكلم كتابى دارد به نام جواز رد الشمس كه ابن شهر آشوب آن را از وى دانسته است .

188