در روز قيامت برداشته نمىشود قدم بنده تا اين كه از پنج چيز از أو سؤال شود : 1 - سؤال مىشود عمر و زندگى خود را در چه چيز فانى و نابود كردى 2 - سؤال مىشود ايّام جوانى را در چه چيز كهنه كردى 3 - سؤال مىشود مال از كجا آوردى 4 - سؤال مىشود مال را در چه راه مصرف و خرج كردى 5 - سؤال مىشود علمي كه به تو داده شد تا چه اندازه به آن عمل كردى .
و قال أمير المؤمنين عليه السّلام : انما زهد النّاس في طلب العلم لما يرون من قلَّة انتفاع من علم بلا عمل .
حضرت أمير المؤمنين - عليه السّلام - فرمود : علت اين كه مردم رغبت در طلب علم ندارند اين است كه مىبينند علماى بدون عمل از علم خود نفع و بهره نمىبرند .
و قال النّبى صلَّى الله عليه و آله : علم لا ينتفع به ككنز لا ينفق به .
پيغمبر - صلَّى الله عليه و آله - فرمود : علمي كه صاحب آن به آن منتفع نشود همچون گنج است كه از آن چيزى برداشته نشود و در احتياجات خرج نكند .
و قال عليه السّلام : العلم علمان علم باللسان و هو الحجّة على صاحبه و علم بالقلب و هو النافع لمن عمل به و ليس الايمان بالتّمنى و لكنّه ما ثبت في القلب و عملت به الجوارح .
و كان نقش خاتم الحسين بن على عليهما السّلام علمت فاعمل .
فرمود : علم دو علم است : يكى به زبان است پس آن فايده ندارد جز اين كه سبب اتمام حجت است و گفته مىشود تو كه مىدانستى چرا عمل نكردى . و ديگرى علمي است كه در قلب

57