آيا امروز تو بيدارى يا خوابى ؟ و چگونه انسان سرگردان و حيران از امروز لذّت مىبرد ، اگر امروز بيدار باشى ، صورتت از اشكهاى چشمت سوخته مىشد روزت اى مغرور به بازى و شبت به خواب مىگذرد و در اين صورت مرگ برايت لازم است و تلاش تو براى چيزى مىگذرد كه به زودى نزد آن ناخوشايندى و زندگىات چون حيوانات در دنيا مىگذرد ، امروز اگر از زندگى شاد باشى و به آرزوها دل به بندى ، همان گونه خواهى بود كه خوابيده در خواب خود خوشحال مىگردد ، پس تو بيدار نيستى ، و بيدار در ذكر است پس اگر چنين باشد و در بيدارى به ذكر خدا مشغول نباشى ، راه نجات و سلامتى نخواهد داشت .
آرى اى مردار شب [1] و بيكار روز ، كه چون افراد فاجر عمل مىكنى ، و با اين حال مقام نيكان را مىخواهى چه دور است كه به آن برسى ، چقدر آهن سرد مىكوبى ؟ از پيامبر صلَّى الله عليه و آله و سلم نقل است كه فرمود : از فرزندان آدم ، تعداد كمى عقل سالم دارند ، مگر وقتى مقدار كمى مالش افزوده مىگردد ، چقدر خوشحال مىشود ، اما در جريان شب و روز كه از عمرش كاسته مىگردد ، برايش مهم نيست و او را محزون نمىسازد در صورتى كه مالش زياد مىشود و عمرش كم ، او را بىنياز نمىكند .
به يكى از بزرگان گفتند : فلانى مال بسيارى به دست آورده ، در پاسخ گفت :

[1] علَّامه شعرانى : جيغه يعنى : ميته كنايه از اينكه در شب مانند مرده مىآرمند .

224