را فريب مىدهم و او را به گناه فرا مىخوانم ، و تا زنده باشد دست از سرش برنمىدارم ؟
خداوند فرمود : سوگند به عزّت و جلالم ، او را از توبه تا زنده باشد منع نمىكنم و هميشه در را به رويش باز نگاه مىدارم .
( چنان كه در آثار بزرگان وارد شده ) خداوند كسى را بدون توبه از دنيا نمىبرد مگر اينكه بداند اگر باز هم زنده بماند ، توبه نمىكند ، چنان كه در قرآن ، در پاسخ به دوزخيان كه مىگويند :
* ( رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً ) * [1] : ما را بازگردان تا كار شايسته انجام دهيم ؟
مىفرمايد : * ( وَلَوْ رُدُّوا لَعادُوا لِما نُهُوا عَنْه وَإِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ ) * [2] : اگر اينان باز گردند ، به همان كارها مىپردازند و دروغ مىگويند .
پيامبر صلَّى الله عليه و آله و سلم و اهل بيت عليه السّلام [3] و خوبان صحابه هر روز هفتاد بار استغفار مىكردند و مىگفتند : استغفر الله ربّى و اتوب اليه [4] چنان كه خداوند مىفرمايد : * ( اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْه ، ) * [5] : از خداوند طلب آمرزش كنيد و به درگاهش توبه نماييد .
شخصى عرض كرد : اى پيامبر صلَّى الله عليه و آله و سلم من گناه كرده‌ام ؟ فرمود : استغفار كن و

[1] فاطر / 34
[2] انعام / 27
[3] و كان رسول اللَّه صلَّى اللَّه عليه و آله و سلم يستغفر اللَّه في كل يوم سبعين مرّة يقول : استغفر اللَّه ربّى و اتوب اليه و كذلك اهل بيته عليه السّلام و صلحاء اصحابه بقوله تعالى : و * ( اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْه ، ) *
[4] علَّامه شعرانى : و لا تظن ان استغفار رسول اللَّه توبهء پيامبر و ائمه براى گناه نبوده ، بلكه عارف خود را از عبادت و معرفت حق قاصر مىبيند و موجب اعتراف به تقصير مىگردد
[5] هود / 51

131