و ما در وجوه سابقه بيان ضعف اين وجه كه مبنى بر چند وجه از آنها است كه في الجمله قوتى اضافيه دارند - كرده ايم ، و با ظهور قوى لفظ در خلاف اينها وجهى براى احتياط باقى نمى ماند ، بلى آنچه بايد متعرض بشويم در اين وجه عدم اعتبار زيارت امير المؤمنين عليه السلام است در تحقق اين عمل ، اگر چه منتهاى آنچه ممكن بود در تقريب او آورديم ، و بيان او چنان است كه :
اولا روايت شيخ ظاهر است در اينكه اشاره به همان زيارت علقمه است كه صفوان نيز روايت كرده ، و ثواب را براى همان عمل حكايت كرده كه زيارت سيد الشهداء عليه السلام باشد با دعاء وابدا اشعارى وايمائي در عبارت به اخذ زيارت أمير المؤمنين عليه السلام نيست چنانچه متن حديث را تماما نقل كرده ايم ، و معلوم نيست كه صاحب ( مزار كبير ) ملتزم به نقل اصل لفظ بوده ، بلكه ظاهر اين است كه بر حسب فهم خود نقل كرده باشد ، چنانچه از غالب محدثين احيانا اين معنى ديده شده ، و اين معنى بر منصف متأمل اخبار در اين باب پوشيده نيست ، كه اصل در اين اخبار طريق شيخ وابن قولويه است .
و از كلام سيد عليه الرحمة جز فتواى حدسيه چيزى بدست نمى آيد ، بلى به مقتضاى اخبار " من بلغ " اگر شامل فتواى فقيه باشد عمل كردن به اين احتياط ضررى ندارد ، ولى كلام در مقتضاى أدله اجتهاديه است هر چند اين وجه مبنى بر احتياط است ، ولى غرض اين بنده دفع توهم مدخليت واقعيه است ، و الا همان ظاهر روايت ( مزار كبير ) در باب احتياط فوق الكفايه است .
و ثانيا زيارت عاشوراء عبارت از همان مروى علقمه است ، بر فرض كه در ذيل روايت صفوان اعتبار هر دو عمل كرده باشد ، بوجه من الوجوه در روايت علقمه مدخليت نخواهد داشت ، بلكه اين دو دو عمل متعدد مىشوند ، اگر چه

97