< فهرس الموضوعات > مقصود از هفت حجاب بر مشرب فقهاء < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > و بر مشرب علماء أخلاق < / فهرس الموضوعات > است ، هر چند اگر چنين هم باشد حجت است ، چه ظاهر اينست كه چنين محدث عظيم الشأنى تكلم به اين كلام - كه بنفسه شاهد بر صدور از امام است - بدون سماع وتلقى نخواهد كرد .
و در ( وسائل ) از ( ارشاد ) ديلمى نقل كرده كه كان الصادق عليه السلام لا يسجد الا على تربة الحسين [1] .
و مراد از حجب سبع در حديث معاويه بن عمار يا آسمانهاى هفت گانه است كه مراد صعود آن صلاة است بعالم بالا ، و وصول بدرجه قرب حقيقى يا معاصى سبعه است كه مانع از قبول اعمال است ، و حجاب آنها است ، و آن هفت معصيتى كه جماعتى كبيره را منحصر در آنها دانسته‌اند ، چنانچه در كتب فقهيه مذكور است :
أ - شرك ، ب - قتل نفس ، ج - قذف محصنة ، د - اكل مال يتيم ، ه‌ - زنا ، و - فرار از زحف ، ز - عقوق والدين .
و معنى خرق اين حجب آنست كه اگر مقرون بتوبه صادق و عزم ثابت شود ، ببركت آن تربت مقدسه خداوند گناهان گذشته را عفو و محو مىفرمايد انشاء الله و تواند بود كه مراد حجب سبعه بر اصطلاح اهل اخلاق باشد كه ادناس مقام نفس وجنود جهلند ، بنابر مشرب بعضى از اهل علم كه كليات رذائل را منحصر در هفت جنس دانسته‌اند ، و ساير ملكات رذيله را متشعب از آن هفت گرفته‌اند ، چه اصول ملكات عادله چهارند : كه عدالت و عفت و شجاعت و حكمت باشد ، و هر يك را از اين چهار دو ضد باشد جز عدالت كه يك طرف دارد ، ضد عفت شره است وخمود ، و ضد شجاعت جبن است وتهور ، و ضد حكمت بلاهت است وجربزه ، و ضد عدالت ظلم است ، و اين هفت صفت است كه في الحقيقه طرق جهنم اند ،

[1] ارشاد 141 وسائل باب استحباب سجده بر خاك حسين ج 1 / 608 .

402