اين حديث نيز به روشنى دلالت مى كند كه سجده بر هر چيز جايز نيست ، و اگر نه شكايت بردن به حضرت معنى نداشت و مى توانستند بر غير زمين داغ سجده كنند و نيازى به مراجعه به حضرت و عدم اعتناى آن بزرگوار به شكايت آنان نبود .
حدثنا سليمان بن داود الهاشمى حدثنا عبد الرحمان بن ابى الزناد عن موسى بن عقبة عن صالح مولى التوأمة ، قال سمعت بن عباس يقول :
سأل رجل النبى صلى الله عليه و سلم عن شئ من أمر الصلاة ، فقال له رسول الله صلى الله عليه و سلم : . . . واذا سجدت فامكن جبهتك من الأرض حتى تجد حجم الأرض ، ( 1 ) مردى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و سلم چيزى درباره ء نماز سؤال كرد .
رسول خدا صلى الله عليه و سلم به او فرمود : . . . و وقتى كه سجده كردى ، پيشانى ات را بر زمين جاى بده ، به طورى كه حجم زمين را احساس كنى .
حدثنا محمد بن بشار بندار حدثنا ابو عامر العقدى حدثنا فليح بن سليمان حدثنى عباس بن سهل عن ابى حميد الساعدى :
أن النبى صلى الله عليه و سلم كان اذا سجد أمكن أنفه وجبهته من الأرض . . . ، ( 2 ) پيامبر اكرم صلى الله عليه و سلم هر گاه سجده مى كرد ، بينى و پيشانى مباركش را به زمين مى رساند . ( 3 )

1 . مسند احمد حنبل ، مسند بنى هاشم ، رقم 2473 ( ترقيم العاليمه ) . 2 . سنن الترمذى ، كتاب الصلاة ، رقم 250 ، سنن ابى داود ، كتاب الصلاة ، رقم 730 ، ( با اندكى تفاوت ) . 3 . در سنن ابى داود ، كتاب الصلاة ، رقم 527 ، روايت ديگرى آمده است كه در آنجا دارد : " كانوا يصلون مع رسول الله صلى الله عليه و سلم . . . حتى يروه قد وضع جبهته بالأرض " . باتوجه به اين كه در عبارت " بالأرض " حرف " باء " براى الصاق است ، روشن مى شود كه پيامبر اكرم صلى الله عليه و سلم هميشه در سجده پيشانى مبارك را مستقيما به زمين مىچسباندند . ( ويراستار )

291