و آن را يك بار بشاهد « خود را كوشيدن » آورده‌ام و بار ديگر بشاهد « خود را گوش داشتن » ، زيرا كه بهر دو صورت ميتوان خواند و به هر يك از دو معني ممكن هست كه بكار رفته باشد ، اگر چه وجه دوم ارجح است .
فهرست بالنّسبة كاملي از آن لغات كه در متن كتاب آمده است و مستحقّ توجّه خاصّ بوده است ، خواه آنها كه در حواشي توضيح شده است و خواه برخي كه بي توضيح و تفسير مانده است ، پس از ختم متن بطبع رسيده است و اميد ميرود كه اين فهرست بحال مستفيدان مفيد افتد . در آن فهرست و در اين تمهيد مختصر چيزى در باب نكات صرف و نحوي و استعمال افعال و صيغ خاصّ گفته نشد . تعليقات مفصّل و مقدّمه اي مشروح نيّت دارم بنويسم و همراه متن بقطعي دو برابر قطع كتاب حاضر منتشر كنم ؛ در آنجا اين وظيفه ادا خواهد شد .
نقل كليّه نسخه بدلها و نشان دادن اختلافات تمامي نسخ در مورد همه كلمات مشكل بود ، و كتاب را به پنج برابر آنچه هست ميرسانيد ، زيرا كه بيامانتي نسّاخ و اعتقاد هر يك از ايشان به اينكه از همهء شعرا و نويسندگان با فهمتر و باذوقتر و عالمتر است باعث شده است كه اگر ده نسخه از كتابي كه در هشتاد هزار كلمه باشد بيابيم و آنها را با هم مقابله كنيم غالبا براى هر يك از كلمات آن پنج نسخه بدل خواهيم داشت . ممكن بود بجاى دوازده نسخه اي كه ملاك كار خود ساخته‌ام با دو سه نسخه بيشتر كار نكنم ولي در عمل معلوم شد كه گاهي ضبط نسخه اي متأخّر ممدّ و مؤيّد قراءتي ميشود كه در ده نسخهء قديم بصورت ديگرى آمده است . پس نسبت به ديباجهء مترجم تمامي موارد اختلاف نسخ را بر طبق هر دوازده نسخه قيد كردم و در جدول اختلاف قراءات كه در آخر چاپ بزرگ و مفصّل كتاب خواهد آمد درج كردم تا نمونه اي بدست خوانندگان داده شود ، و نسبت بباقي كتاب فقط أهمّ موارد را ثبت كرده‌ام . معدودي از آن اختلاف قراءات و نسخه بدلها ، مخصوصا آنجا كه ناچار به ترك ضبط اساس بوده‌ام ، در حواشي پاى صفحات قيد شده است .
قبل از توصيف نسخ ملاك كار و تعريف كتب مأخذ ترجمه ها و تفسيرها و شروح و

مقدمه مصحح 16