برخى از تأليفات اين دانشمندان جاى بعضى از تأليفات شيخ را گرفت : شرائع محقق حلى به جاى نهايهء شيخ طوسى محور بحث و تدريس و شرح و تعليق قرار گرفت .
اكنون به برخى از آثار اصولى اين دوره اشاره مىشود :
1 . نهج الوصول إلى معرفة الاصول ، تصنيف محقق حلى .
2 . معارج الأصول ، تصنيف همان دانشمند .
3 . تهذيب الوصول إلى علم الاصول ، تصنيف علامهء حلى كه گزيده اى است از مختصر المنتهى تأليف ابن حاجب .
4 . مبادى الوصول إلى علم الاصول ، تصنيف علامهء حلى كه يك بار با كتاب معارج محقق و بار ديگر مستقلا چاپ شده است .
5 . نهاية الوصول إلى علم الاصول ، تصنيف علامهء حلى كه بسيار مبسوط است و اين جانب نسخهء خطى آن را در كتابخانهء مركزى دانشگاه ديده‌ام و ظاهرا هنوز به طبع نرسيده است .
6 . غاية الوصول و ايضاح السبل فى شرح مختصر منتهى السئول و الأمل فى علمى الاصول و الجدل ، تصنيف جمال الدين حسن بن يوسف ، علامهء حلى . [1] 7 . النكت البديعة فى تحرير الذريعة ، تصنيف همان دانشمند . او در خلاصه از اين كتاب ياد كرده است . [2] 8 . شرح غاية الوصول فى الاصول ، كه در متن از حجة الاسلام غزالى و شرح از علامهء حلى است . [3] 9 . منتهى الوصول إلى علمى الكلام و الاصول ، تصنيف علامهء حلى كه يك مجلد است و كنتورى نسخهء آن را ديده است ( ص 562 ) . [4]

[1] . اين كتاب به همين نام در كتب تراجم و فهارس مذكور است . ( رجوع شود به : فهرست كتابخانهء مركزى دانشگاه ، ج 3 ، بخش سوم ، ج 5 ، ص 1706 ، شمارهء 139 . ولى در كتاب كشف الظنون ، ج 2 ، ستون 1855 در ضمن معرفى كتاب منتهى السئول و الامل ابن حاجب ، شروح مختصر المنتهى را بر شمرده و از جمله شرحى . از علامهء حلي به نام غاية الوضوح و ايضاح السبل فى شرح منتهى السئول و الامل ذكر كرده است ، از آنجا كه چنين كتابى را در فهارس و تراجم نيافتم بعيد مىدانم كه اين كتاب تأليف ديگرى از علامهء حلى باشد ، بنا بر اين قويا احتمال مىدهم كه اشتباه شده باشد . )
[2] . خلاصه ، علامه ، ص 46 .
[3] . كشف الظنون ، حاجى خليفه ، 2 / ستون 1194 .
[4] . فهرست كتابخانهء مركزى ، ج 3 ، ص 1744 .

332