نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 125
حسن بن محبوب ( 224 ه ) . ( معجم رجال الحديث ، 5 / 90 ذيل 3071 ، الفهرست شيخ طوسى ، 46 ذيل 151 ) احمد بن محمد بن أبى نصر . ( معجم رجال الحديث ، 2 / 235 ذيل 801 ) صاحب تأسيس الشيعه گويد : فقهاى ياد شده همه داراى مصنفانى در فقه بودهاند و در كتابهاى فهرست ، مانند فهرست شيخ طوسى ، فهرست نجاشى و فهرست ابن نديم از آنها نام برده شده است . ( - 3 - 1 - 3 ) شش فقيهى كه در طبقه اول از آنها نام برده شد و از اصحاب صادقين عليهما السّلام بودهاند در طبقه ابو حنيفه قرار داشتهاند . در اين صورت چگونه مىتوان گفت ابو حنيفه اولين كسى است كه علم فقه را تصنيف كرد ؟ ! فقهاى صاحب كتاب مهم فقهى دورهء اول 4 - 1 - 3 در اينجا به فقهايى اشاره مىكنيم كه در اين دوره مجموعه هاى بزرگى در فقه تصنيف كردهاند : ابو المقدام ثابت بن هرمز . او داراى كتابى در فقه بود كه آن را از امام زين العابدين عليه السّلام روايت كرده است . محمد بن معافى ( 265 ه ) . او از اصحاب امام كاظم و امام رضا عليهما السّلام بود و كتابى به نام شرائع الاديان داشت . على بن حمزهء بطائنى . او از شاگردان امام صادق عليه السّلام بود و كتابهايى از جمله كتابى به نام جامع ابواب الفقه داشت . عبد الله بن مغيره بجلى . وى از اصحاب امام كاظم عليه السّلام بود و به طورى كه نجاشى در الفهرست آورده داراى كتابهاى زيادى در ابواب مختلف فقه بوده است . ابراهيم بن محمّد ثقفىّ ( 283 ه ) . وى كتابى در فقه به نام العقد و الاحكام داشت . ابراهيم بن محمّد أسلمى ( 184 ه ) . او كتابى مبوّب در حلال و حرام داشت و آن را از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است . حسن بن على ، ابو محمد حجّال . او كتابى بزرگ به نام الجامع فى ابواب الشريعه داشت . علىّ بن محمّد بن شيره القاساني . او بنا به گفتهء نجاشى كتابى بزرگ به نام الجامع فى الفقه داشته است . صفوان بن يحيى بجلى ( 210 ه ) . او داراى كتابهايى به ترتيب كتابهاى فقهى بود . حسن بن محبوب سرّاد ( 224 ه ) . از ياران امام رضا عليه السّلام و از شصت نفر از
125
نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 125