إسم الكتاب : احوال وآثار محمد بن جرير طبرى ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 90)

وفات طبرى مطابق اصح احوال و نقل اكثر مورخان در روز شنبه 25 شوال و دفنش در يكشنبه 26 سنهء 310 هجرى در بغداد اتفاق افتاد [1] و در خانهء خودش به خاك سپرده شد . هنگام مرگ 84 سال داشت و هنوز بيشتر موهاى ريش و سرش سياه بود ! طبرى مردى گندمگون كشيده قامت ، لاغر اندام و سياه چشم بود و زبانى فصيح و بيانى شيوا و گيرنده داشت .
روش تحصيلى و زندگانى علمى و اخلاق و رفتار طبرى در ميان دانشمندان اسلامى كمتر كسى سراغ داريم كه باندازهء ابو جعفر طبرى در علوم و فنون گوناگون تصرف و مهارت داشته و در هر يك از آنها آثار نفيسى از خود بيادگار گذاشته باشد . شايد مؤلفات برخى ديگر از دانشمندان بزرگ ايرانى از جهت اهميت موضوع و مسائل برترى بر بعضى از مؤلفات طبرى داشته باشد ولى بيقين مجموعهء آثار و مؤلفات طبرى از نفيسترين و پر ارزش ترين آثار علماى ايران در دورهء اسلام مىباشد و همچنين شماره و مقدار تأليفات كمتر مؤلفى باندازهء كتب و رسائل طبرى در علوم گوناگون بوده است .
اين كاميابى و پيروزى در راه علم و عمل و رسيدن بدان مقام عالى از فضيلت و تقوى كه براى طبرى پيدا شده ، سبب و علتى نداشته است مگر روش تحصيلى وى و نداشتن غرض و هدفى از فراگرفتن علوم و آداب ، جز عشق و علاقه به خود علم و فضل و ادب و كوشش و رنج فراوان در راه تحصيل علم و تحمل زحمات و مشقات بسيار

[1] ياقوت حموى در ارشاد الاريب الى معرفة الاديب معروف به معجم الادباء مينويسد كه : « بعضى وفات طبرى را در 311 و برخى ديگر در 316 نوشته‌اند و همگى اين سنوات در ايام خلافت المقتدر بالله عباسى ( مقتول در 320 ) بوده است » لكن چنانكه نوشتيم وفات طبرى در 310 تقريبا اتفاقى و اجماعى مؤرخان و تذكره نويسان است و علاوه بر اينكه سمعانى و ديگر تذكره نويسان و مورخان وفات او را در سال مذكور نوشته‌اند شاگرد طبرى و پسر او كه ياقوت شرح حال طبرى را از گفته و نوشتهء آن دو بتفصيل نقل كرده است ، وفات او را در سال مذكور دانسته‌اند . )

10