هواپرستى است .
اسارت معنوى :
و شكى نيست كه در اين جهت هيچ مكتبى چنين موفقيتى را نداشته و ندارد .
مبارزهء اسلام با عوامل اسارت اجتماعى :
مبارزهء دين اسلام با عوامل اجتماعى سلب آزادى ، از ناحيهء سودجويى سلب كننده ، برمىگردد به عوامل معنوى و از ناحيهء مسلوب الحقوق ، دستورهاى روشن مطرود شمردن انظلام است و از ناحيهء اجتماع ، دعوتهاى براساس تساوى طبقاتى و حق شركت در حكومت و غيره است .
مظاهر نفاق در عصر ما :
9 . مظاهر نفاق در عصر ما .
دو نكته در نهضت آزادى بخش اسلام :
10 . در نهضت آزادى بخش اسلام دو نكته قابل توجه است : صداقت ، تسلط بر منهدم كردن ستاد و مركز ضدآزادى بشر و بلكه ايجاد وحدت و صميميت .
شواهد آزادى معنوى :
11 . تفاوت آزاديى كه پيامبران به بشر دادند با آزاديى كه ديگران دادند در اين است كه آنها آزادى اجتماعى را توأم با آزادى معنوى دادند . پيغمبر اكرم در جواب يكى از اصحاب صفّه كه گفت درحالتى هستم كه « قد عزلت نفسى عن الدّنيا فاستوى عندى ذهبها و حجرها » فرمود : * ( صرت حرّاً . ) * على عليه السلام فرمود : * ( الدّنيا دارممرّ لادار مقرّ والناس فيها رجلان : رجل باع فيها نفسه فاوبقها و رجل ابتاع نفسه فاعتقها . ) * امام صادق فرمود : * ( خمس خصال من لم يكن فيه شىء منها لم يكن فيه كثير مستمتع اوّلها الوفاء ، و الثانية التّدبير ، والثالثة الحياء ، و الرابعة حسن الخلق ، والخامسة و هى تجمع هذه الخصال الحرّيّة . ) * قرآن كريم : * ( افَرَأَيْتَ من اتَّخَذَ الهَه هَواه . ) * مولوى :
< شعر > بند بگسل ، باش آزاداى پسر چند باشى بند سيم و بند زر هر كه را باشد طمع الكن شود با طمع كى چشم دل روشن شود پيش چشم او خيال جاه و زر همچنان باشد كه موى اندر بصر < / شعر >

69