راستى و عقل سر و كار دارد و مايهء هشيارى بنى نوع بشر مىشود . به هر سهء اينها نيازمنديم : هم هنر ، هم دين ، هم علم . علم به صورت مطلقى براى زندگى لازم است ولى هرگز به تنهايى كافى نيست . » .
علم روشنايى است و دين حرارت :
در باب علم و ايمان مىتوان گفت كه علم روشنايى است و دين حرارت . نياز انسان به علم از قبيل نياز به روشنايى است و نياز او به دين از قبيل نياز به حرارت است . در يك اتاق براى سكونت ، هم نياز به روشنايى است هم به حرارت . اگر روشنايى باشد و حرارت نباشد ، بايد انسان در خود فرو برود و بلرزد و آرامش نداشته باشد ولو آنكه قويترين نورافكنها در آنجا باشد ، جسم و روح انسان حالت انقباض و يخ زدگى پيدا مىكند . و اگر حرارت باشد و گرمى ، جسم و روح آرام است اما ارتباط با بيرون قطع است .
آنان كه فاقد علم و ايمانند يا جامعه هايى اينچنين در تاريخ يا در حال حاضر ، در حكم افرادى هستند كه در شب سرد زمستانى بسر مىبرند كه هم از نور بىنصيباند و هم از حرارت و آنان كه از دين بهره مندند و از علم بىبهره ، در حكم مردمى هستند كه در شب تابستانى [ در تاريكى ] زندگى مىكنند و آنان كه از علم بهره مندند و از دين بى بهره ، در حكم افرادى هستند كه در روز سرد زمستانى در سرما زندگى مىكنند و آنان كه از هر دو بهره مندند مانند افرادى هستند كه در فضايى روشن با گرمايى مطبوع بسر مىبرند .
( - پايان حرف « الف » ) .
< / لغة النص = فارسي >

516