نام کتاب : يادداشتهاى استاد مطهرى ( فارسي ) نویسنده : مرتضى مطهري جلد : 1 صفحه : 374
آيا انسان خود مولود تغييرات تصادفى است ؟ . آيا ماشين محرك انسان عوامل اقتصادى يا عوامل جنسى است ؟ . بالاخره انسان را چه به وجود آورده و براى چه به وجود آمده و خود او چه مىكند و چه مىجويد ؟ . و الَّا نشستن و باد به غبغب انداختن و از حقوق بشر دم زدن و آنگاه خود بشر را تا آن حد تنزل دادن معنى ندارد ، بلكه سبب مىشود كه حقوق بشر يك بهانه اى باشد به دست زورگويان انسان ، شخصيت در قرآن منطقى هست كه بالاترين خسرانها و باختنها را باختن خود مىداند . يكى مال و يكى آبرو و يكى ناموس و يكى سلامت و يكى دوست و يكى مقام و يكى ( جامعه ) استقلال و حاكميت و صنعت خود را مىبازد و يكى شخصيت خود را ، شخصيت بالفعل يا بالقوه را مىبازد ، * ( قُلْ إنَّ الْخاسِرينَ الَّذينَ خَسِروا أنْفُسَهُمْ ) * . در برخى افراد ، تجربه شده كه ثروت و مقام و همه چيز داشتهاند و به آنها به ارث رسيده اما چون شخصيت نداشتهاند از كف دادهاند . برخى ديگر به عكس چون شخصيت داشتهاند ، با آنكه همه چيز را باختهاند دو مرتبه به دست آوردهاند . هر چيزى اگر انسان ببازد به واسطه شخصيت به دست مىآورد ، اما اگر شخصيت عقلى و اخلاقى و اجتماعى خود را ببازد به چه وسيله آن را بازيابد ؟ اين است كه بالاترين خسرانها خسران شخصيت است . مىگويند آلمانها پس از جنگ اخير گفتهاند كه : ما در جنگ جهانى همه چيز را باختيم جز شخصيت خود را و لهذا پس از اندكى همه چيز را به خود بازگردانديم . جمله معروف لوتر كه مىگويد : « ما سعادة الامم بكثرة استحكاماتها و معادنها و . . . بل رجالها الذين تثقفت عقولهم و كملت احلامهم . . . » ناظر به همين اصل است . رجوع شود به دفتر 31 ، سخن مارتين لوتر .
374
نام کتاب : يادداشتهاى استاد مطهرى ( فارسي ) نویسنده : مرتضى مطهري جلد : 1 صفحه : 374