إسم الكتاب : ممد الهمم در شرح فصوص الحكم ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 689)

از نور و ظلمت است و اگر آن حجابها را از رويش كنار زند انوار رويش به هر خلقى كه رسد او را مىسوزاند . به قول ابو سعيد ابو الخير :
< شعر > دى شانه زد آن ماه خم گيسو را بر چهره نهاد زلف عنبر بو را پوشيد بدين حيله رخ نيكو را تا هر كه نه محرم نشناسد او را < / شعر > حال كه دانستيم آن چه در دار وجود است ، اوست و از كثرت ظهور ، حجاب خود است ، معناى گفتار شيخ ابو العباس قصاب آملى معلوم مىشود كه گفته است : « ليس في الدارين الَّا ربّي و ان الموجودات كلها معدومة » .
تبصره : بدان هر اسمى از اسماء الهيه را مظهرى است از موجودات ، به اعتبار غلبهء ظهور صفتى كه آن اسم مشتمل است بر آن صفت در آن مظهر و آن مظهر اسم الله است به اعتبار دلالتش بر الله از جهت اتصافش به آن صفت . به اين بيان كه الله ، همان خالق و مدبر هر نوعى از انواع خلايق است به اسمى از اسمائش و آن اسم رب آن نوع است و الله سبحانه رب ارباب است و به اين معنى كلام اهل بيت عليهم السلام در ادعيه شان اشاره دارد كه فرمودند : « بالاسم الذي خلقت به العرش و بالاسم الذي خلقت به الكرسي و بالاسم الذي خلقت به الأرواح » ، و غيرها و از امام صادق ( ع ) است كه فرمود : « قسم به خدا ماييم اسماى حسنى كه از بندگان عبادتى قبول نمىشود مگر به معرفت ما » ، زيرا ائمه عليهم السلام وسايل معرفت ذات حق و وسايط ظهور صفات او و ارباب انواع مخلوقاتش هستند و علم به همهء اسماء حاصل نمىشود مگر براى كسى كه مظهر همهء اسماء باشد و مظهر همهء اسماء نيست مگر آن كسى كه در جبلَّت و سرشت او استعداد قبول همهء آن اسماء باشد و آن كس نيست مگر آدم ( انسان كامل ) * ( وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْماءَ كُلَّها ) * .
و هو عين الحجاب على نفسه ، عالم عين حجاب بر نفس خود است . يعنى تعيّن عالم و انيّت او كه به آن تعيّن و انيّت از حق تميز يافت و عالم ناميده شد . آن تعين عين حجاب اوست ( يعنى عالم عين حجاب است ) . امير عليه السلام فرمود : « توحيده تمييزه عن خلقه و حكم التمييز بينونة صفة لا بينونة عزلة » و به عبارت ديگر خاتم أوصياء فرمود : و مقاماتك التي لا تعطيل لها في كل مكان يعرفك بها من عرفك لا فرق بينك و بينها إلَّا أنّهم عبادك و خلقك و به قول شيخ شبسترى :

54