و فرض على الوجه السّجود له باللَّيل و النّهار ، في مواقيت الصّلاة فقال : « * ( يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ) * » ؛ [1] فهذه فريضة جامعة على الوجه و اليدين و الرّجلين . و قال في موضع آخر : « * ( وَأَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّه فَلا تَدْعُوا مَعَ الله أَحَداً ) * » . [2] و قال فيما فرض على الجوارح من الطَّهور و الصّلاة بها ، و ذلك أنّ الله عز و جل لمّا صرف نبيّه « ص » الى الكعبة عن البيت المقدس فأنزل الله عز و جل : « * ( وَما كانَ الله لِيُضِيعَ إِيمانَكُمْ إِنَّ الله بِالنَّاسِ لَرَؤُفٌ رَحِيمٌ ) * » ، [3] فسمّى الصّلاة ايمانا .
فمن لقي الله عز و جل حافظا لجوارحه ، موفّيا كلّ جارحة من جوارحه ما فرض الله عز و جل عليها ، لقي الله عز و جل مستكملا لإيمانه ، و هو من اهل الجنّة . و من خان في شيء منها ، أو تعدّى ما أمر الله عز و جل فيها ، لقي الله عز و جل ناقص الايمان .
( 1 ) و بر چهره سجده كردن براى خدا در شب و روز در هنگام نماز واجب است ، اين است كه خداوند گفته است : « * ( يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ) * اى ايمانآورندگان ! ركوع و سجود كنيد ، و پروردگار خود را بپرستيد ، و كار نيكو كنيد ، باشد كه - تا جاودان - رستگار شويد » . و اين ( ركوع و سجود ) ، فريضه اى جامع بر صورت و دو دست و دو پا است . خداوند در جايى ديگر گفته است : « * ( وَأَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّه ، فَلا تَدْعُوا مَعَ الله أَحَداً ) * مواضع سجده مخصوص خدا است ، پس با خدا هيچ كس را مخوانيد » . در جايى ديگر نيز در بارهء واجبات اعضا ، يعنى طهارت و پاكيزگى و نمازگزارى سخن گفته است . هنگامى كه خداوند

[1] سورهء حج ( 22 ) : 77 .
[2] سورهء جن ( 72 ) : 18 .
[3] سورهء بقره ( 2 ) : 143 .

483