است كه خواب انسان عاقل ( به كار برندهء عقل ) ، از شب بيدارى ( و عبادت ) انسان بيخرد بهتر است . . . ( 1 ) خداوند هيچ پيامبرى را برنينگيخت جز با عقل كامل . . . همهء عابدان - با همهء ارزشى كه عبادتشان دارد - به مرتبهء عاقلان و فرزانگان نمىرسند . ، يعنى ، فرزانگانى كه دين خدا را از سر انديشه و عقل پذيرفته‌اند ، و خداى را با فرزانگى عبادت مىكنند .
3 الامام علي « ع » : العقل رسول الحقّ . [1] ( 2 ) امام على « ع » : عقل فرستادهء حقّ است . 4 الامام الصادق « ع » : حجّة الله على العباد النبيّ . و الحجّة فيما بين العباد و بين الله العقل . [2] ( 3 ) امام صادق « ع » : حجّت خدا بر بندگان پيامبر است . و حجّت درونى ميان بندگان و خدا عقل است . 5 الامام الهادي « ع » - في جواب ما سأله عنه الاديب المعروف ، ابن السّكَّيت الاهوازي ( ما الحجّة على الخلق اليوم ) : العقل ، يعرف به الصّادق على الله فيصدّقه ، و الكاذب على الله فيكذّبه . [3] ( 4 ) امام هادى « ع » - در پاسخ پرسش اديب معروف ، ابن سكَّيت اهوازى ، كه « امروز حجّت خدا بر خلق چيست ؟ » گفت : « عقل ، كه انسان به وسيلهء آن هر كس را كه به راستى از دين خدا سخن مىگويد

[1] « غرر الحكم » / 15 .
[2] « اصول كافى » 1 / 25 .
[3] « اصول كافى » 1 / 25 .

225