إسم الكتاب : اصول فلسفه و روش رئاليسم ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 204)

گفتار بالائى را در چند جمله زير مىتوان خلاصه كرد چنان كه ما در خواص و احكام اشياء گاهى دچار خطا يا ترديد مىشويم مثلا مىگوييم فلان تركيب فلان طعم را ندارد با جزم يا ترديد در صورتى كه داشته يا بالعكس همچنان گاهى در اصل بود و نبود اشياء مبتلا بخطا يا جهل مىشويم مثلا مىگوييم روح در خارج نيست يا بخت و شانس هست پس روشن است كه سبك بحث در دو مثال گذشته يكسان نيست بلكه نخست بايد وجود شىءاى را اثبات كرد يا او را مفروض الوجود گرفت و سپس بخواص و احكامش پرداخت .
آرى ما بيشتر اوقات پس از آنكه از راه كاوش علمى به احكام و خواص موضوعى پى برديم به چگونگى وجود نيز پى برده و مىفهميم كه وجودش چگونه وجودى بوده و با كدام علت مرتبط است مثلا در طبيعيات بثبوت مىرسانيم كه جزئى از ماده پروتون است كه با حركت سريعه به گرد خود گردش مىكند سپس مىگوييم پس حركت وضعى دورى در خارج داريم .
روشن است كه اين سخنان دو قضيه است نه يكى زيرا گفتار نخستين جزئى از ماده پروتون و به گرد خود مىچرخد به برهان طبيعى و تجربه علمى متكى است و گفتار دومى حركت دورى وضعى در

41