* ( « وَاعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّه خُمُسَه وَلِلرَّسُولِ وَلِذِى الْقُرْبى . » ) * [1] يا در بارهء « زكات » مىفرمايد * ( خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً ) * . . » [2] يا در بارهء « خراجات » دستوراتى صادر مىفرمايد ، در حقيقت رسول اكرم ( ص ) را نه براى فقط بيان اين احكام براى مردم ، بلكه براى اجراى آنها موظف مىكند . همانطور كه بايد اينها را ميان مردم نشر دهد ، مأمور است كه اجرا كند : مالياتهايى نظير خمس و زكات و خراج را بگيرد و صرف مصالح مسلمين كند ؛ عدالت را بين ملتها و افراد مردم گسترش دهد ، اجراى حدود و حفظ مرز و استقلال كشور كند ، و نگذارد كسى ماليات دولت اسلامى را حيف و ميل نمايد .
اين كه خداوند رسول اكرم ( ص ) را رئيس قرار داده و اطاعتش را واجب شمرده است * ( « أَطِيعُوا الله وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِى الأَمْرِ مِنْكُمْ . » ) * [3] مراد اين نبوده كه اگر پيغمبر اكرم ( ص ) مسأله گفت ، قبول كنيم و عمل نماييم . عمل كردن به احكام ، اطاعت خداست . همهء كارهاى عبادى و غير عبادى كه مربوط به احكام است اطاعت خدا مىباشد . متابعت از رسول اكرم ( ص ) عمل كردن به احكام نيست ، مطلب ديگرى است . البته اطاعت رسول اكرم ( ص ) به يك معنا اطاعت خداست ، چون خدا دستور داده از پيغمبرش اطاعت كنيم . اگر رسول اكرم ( ص ) كه رئيس و رهبر جامعهء اسلامى است ، امر كند و بگويد همه بايد با سپاه اسامه [4] به جنگ بروند ، كسى حق تخلف ندارد . [5] اين ، امر خدا نيست ، بلكه امر رسول است . خداوند حكومت و فرماندهى را به آن حضرت واگذار كرده است ، و حضرت هم بنا بر مصالح به تدارك و بسيج سپاه مىپردازد ؛ والى و حاكم و قاضى تعيين مىكند ، يا بر كنار مىسازد .

[1] پس بدانيد از هر آن چه غنيمت برديد ، يك پنجم آن براى خدا و پيامبر و نزديكان وى و يتيمان و بينوايان و در راه ماندگان است . » ( انفال / 41 ) .
[2] از اموالشان صدقه بگير . » ( توبه / 105 ) .
[3] خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و كسانى را از بين خودتان كه ولىّ امر هستند اطاعت كنيد . » ( نسا / 59 ) .
[4] اسامة بن زيد بن حارثه ( 54 ه . ق . ) در اسلام به دنيا آمد ، پدر و مادرش هر دو از بندگان آزاد شدهء پيامبر بودند . ايشان در آخرين سال حيات خود ( سال دهم هجرى ) اسامة را در حالى كه بيش از بيست سال نداشت به فرماندهى سپاهى از مهاجر و انصار برگزيد كه به سوى شام و فلسطين ( روم ) گسيل شده بودند .
[5] اشاره است به سخن پيامبر ( ص ) در وقت روانه كردن سپاه همراه اسامه كه فرمود : جَهِّزوا جَيشَ أُسامَةَ ، لَعَنَ اللَّه مَن تَخَلَّفَ عَنها ( لشكر اسامه را ساز و برگ آماده كنيد ، خدا لعنت كند كسى را كه با اين لشكر همراهى نكند . ) الملل و النحل ، ص 14 ، مقدمهء چهارم .

71