جزاى اسلام ) است . آيا در اجراى حدود بين رسول اكرم ( ص ) و امام و فقيه امتيازى است ؟ يا چون رتبهء فقيه پايينتر است بايد كمتر بزند ؟ حد زانى كه 100 تازيانه است اگر رسول اكرم ( ص ) جارى كند ، 150 تازيانه مىزند ، و حضرت امير المؤمنين ( ع ) 100 تازيانه ، و فقيه 50 تازيانه ؟ يا اين كه حاكمْ متصدى قوهء اجرائيه است و بايد حد خدا را جارى كند ؛ چه رسول الله ( ص ) باشد ، و چه حضرت امير المؤمنين ( ع ) ، يا نماينده و قاضى آن حضرت در بصره و كوفه ، يا فقيه عصر .
ديگر از شئون رسول اكرم ( ص ) و حضرت امير ( ع ) اخذ ماليات ، خمس ، زكات ، جزيه ، و خراج اراضى خراجيه [1] است . آيا رسول اكرم ( ص ) اگر زكات بگيرد ، چقدر مىگيرد ؟ از يك جا ، ده يك و از يك جا ، بيست يك ؟ حضرت امير المؤمنين ( ع ) خليفه شدند چه مىكنند ؟ جناب عالى فقيه عصر و نافذ الكلمه شُديد چطور ؟ آيا در اين امور ولايت رسول اكرم ( ص ) با حضرت امير المؤمينن ( ع ) و فقيه فرق دارد ؟ خداوند متعال رسول اكرم ( ص ) را « ولى » همهء مسلمانان قرار داده ؛ و تا وقتى آن حضرت باشند ، حتى بر حضرت امير ( ع ) ولايت دارند . پس از آن حضرت ، امام بر همهء مسلمانان ، حتى بر امام بعد از خود ولايت دارد ؛ يعنى اوامر حكومتى او در بارهء همه نافذ و جارى است و مىتواند قاضى و والى نصب و عزل كند . همين ولايتى كه براى رسول اكرم ( ص ) و امام در تشكيل حكومت و اجرا و تصدى اداره هست ، براى فقيه هم هست . لكن فقها « ولى مطلق » به اين معنى نيستند كه بر همهء فقهاى زمان خود ولايت داشته باشند و بتوانند فقيه ديگرى را عزل يا نصب نمايند . در اين معنا مراتب و درجات نيست كه يكى در مرتبهء بالاتر و ديگرى در مرتبهء پايينتر باشد ؛ يكى والى و ديگرى والىتر باشد .
پس از ثبوت اين مطلب ، لازم است كه فقها اجتماعاً يا انفراداً براى اجراى حدود و حفظ ثغور و نظام حكومت شرعى تشكيل دهند . اين امر اگر براى كسى امكان داشته

[1] اراضى خراجيه يا زمينهاى خراجى به زمينهايى آباد گفته مىشود كه مسلمانان به فرمان پيغمبر ( ص ) يا امام آن را فتح كرده باشند . اين نوع زمينها به تمام مسلمين تعلق دارد و خريد و فروش آن ممنوع است . حكومت اسلامى آنها را واگذار مىكند و در برابر استفادهء از آن مالى دريافت مىكند كه به آن « خراج » مىگويند .

52