چند مثال از قواعد بدانجهت كه ما در بارهء قاعدهء « لا ضرر و لا ضرار » بحث و بررسى مىكنيم ، مجبوريم براى توضيح مشروح قاعدهء مزبور يك بيان كلى نموده و چند قاعده را به عنوان مثال و تحقيق قاعدهء « لا ضرر و لا ضرار » متذكر گرديم ، البته در توضيح مختصرى كه در بارهء قواعد مىدهيم روش تقريبا فقاهى معمولى را در نظر گرفته‌ايم ، و تحقيق مطلب را در مبحث اقسام ضرر بيان خواهيم كرد .
چنان كه گفتيم در مورد جريان هر قاعده اى زمينه اى براى حكم اولى وجود دارد كه ادلهء مربوطه آن را نشان مىدهد .
مثلا در قاعدهء اقرار به « عليه » آن چه كه زمينهء اولى اقتضاء مىكند اينست كه هيچ ادعائى بدون مدرك اثبات كننده پذيرفته نشود ، ولى با توجه به اين كه هيچ انسان عاقل و آگاهى در حال اختيار به « عليه » خود اقدام نمىنمايد ، لذا در موردى كه شخصى با وصف عاقل بودن و آگاهى و داشتن اختيار به « عليه » خود اقدام نمايد طبيعى است كه از واقعيت اطلاع مىدهد لذا اقرار مزبور پذيرفته خواهد شد و چنان كه ملاحظه كنيم در تمام حقوقهاى مشهور دنيا هم اين قاعده شناخته شده است .
از اين بيان نبايست چنين نتيجه بگيريم كه قاعده

102