( و قال الصّادق صلوات الله عليه نوم الصّائم عبادة و صمته تسبيح و عمله متقبّل و دعاؤه مستجاب ) ( 1 ) و به اسانيد قويه منقولست كه آن حضرت صلوات الله عليه فرمودند كه خواب روزه دار عبادتست و در نامه عمل او عبادت مىنويسند خصوصا هر گاه بقصد استحباب قيلوله كند ، و خاموشى او را تسبيح مىنويسند خصوصا هر گاه از جهة رضاى الهى خاموش باشد از ما لا يعنى و اعمال خير او مقبول است به سبب صوم ، و دعاى او به بركت روزه مستجاب است ، و ظاهر حديث اعم است از آن كه اينها للَّه باشد با قصد يابى قصد و استبعادى ندارد و احاديث بسيار وارد شده است در آن كه خواب صايم عبادتست و بعضى از اصحاب دغدغه كرده‌اند در خواب صايم به اعتبار آن كه صوم عبارتست از كف نفس و در خواب كف نفس نيست و اين محض وسواس است و اگر بيدار باشد و غافل باشد در آن صورت نيز كف نفس نيست ، پس بنا بر اين مىبايد صايم از اول روز تا آخر روز هيچ كار ديگر نكند و همين را تكرار كند كه روزه‌ام و در نماز كه نمىتواند چنين كرد و انواع اين استنباطات مناسب مذهب سنّيان است كه قياس و استحسان را بر نص مقدم مىدارند و جمعى كه از حقيقت نيت خبر ندارند ، و خواهد آمد و گذشت مكرر كه نيت اين معنى نيست كه وسواسيان از عبارات اصحاب فهميده‌اند .

166