( و كتب ابو الحسن علىّ بن موسى الرّضا صلوات الله عليهما إلى محمّد بن سنان فيما كتب من جواب مسائله علَّة الصّوم لعرفان مسّ الجوع و العطش ليكون ذليلا مستكينا مأجورا محتسبا صابرا و يكون ذلك دليلا له على شدائد الآخرة مع ما فيه من الانكسار له عن الشّهوات واعظا له فى العاجل دليلا على الاجل ليعلم شدّة مبلغ ذلك من اهل الفقر و المسكنة فى الدّنيا و الآخرة ) ( 1 ) و كالصحيح منقول است كه آن حضرت صلوات الله عليه در جواب سؤالهاى محمد نوشتند در علة روزه داشتن كه از جهة آنست كه بيابد تعب گرسنگى و تشنگى را و به سبب آن نفس اماره ذليل شود چون قوت او از شهوات است ، و با تضرع شود و چون فرمان الهى برده است ثواب بايد و قرب الهى او را حاصل شود و عادت كند نفس بر صبر و به اندك جفائى كه كشد او را راهنمايى كند بر سختيهاى آخرت با آن كه اكثر شهوات از خوردن حاصل مىشود و به سبب نخوردن سورت شهوات شكسته مىشود و پند دهنده او باشد در دار دنيا كه قدر گرسنگان را بداند و راهنما باشد بر گرسنگى روز قيامت و جمعى كه در هواهاى گرم روزه داشته باشند گرماى قيامت را نكشند و هر كه آتش روزه در اندرون او شعله كشيده باشد آتش جهنم را نه بيند و فكر كند كه اندك حرارتى با اندك گرسنگى را هر گاه تاب نداشته باشد با آن گرمى و گرسنگى چه خواهد كرد ، و بداند كه هر گاه جمعى در اين نشاء فقير باشند حال ايشان چگونه است و هم چنين جمعى كه در آنجا گرسنگى كشند تا كارى نكنند كه در دار دنيا به فقر و محنت مبتلا شود و در دار عقبى به فقر و عذاب گرفتار شود و هر گاه آدمى تاب اين جفا ندارد تاب آن چون خواهد داشت .

148