و در موثق كالصحيح منقول است از عباد از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه در شخصى كه تقصير كرده باشد در دادن زكات در حال حيات و در مرض موت حساب كند زكاتى را كه در ذمه اش هست و وصيت كند كه همه را بيرون كنند و به مستحقين دهند حضرت فرمودند كه جايز است و از اصل مال بيرون مىكنند بمنزله دينى است كه در ذمه ميت باشد و به ورثه چيزى نمىدهند تا هر چه وصيت كرده است در زكات بيرون نكنند .
و در حسن كالصحيح منقولست از زراره كه به حضرت امام محمد باقر صلوات الله عليه عرض نمودم كه اگر شخصى زكات مال خود را نداده باشد و در مرض موت بيرون كند و به مستحقين دهد مجزيست از او حضرت فرمودند بلى عرض نمودم كه اگر وصيت كند به وصيتى از ثلث مالش و زكات نداده باشد آيا از زكاتش مجزيست حضرت فرمودند كه آن چه به مستحقين مىدهند از زكاتش حساب مىكنند و نافله نيست بلكه فريضه است يعنى هر چند وصيت را از جهة جمعى از خوبان كرده باشد و غرضش احسان به ايشان باشد و ايشان مستحق باشند وصى بقصد زكات مىدهد و هر چند از ثلث گفته باشد و اعتراف به شغل ذمه كرده باشد از اصل بيرون مىكنند يا آن كه حق سبحانه و تعالى چنين مىفرمايد كه وصاياى او را به زكات او حساب خواهد فرمود چنانكه خواهد آمد كه وصيت تدارك نقص زكات مىكند هم چنان كه نماز سنت تدارك نقص نماز واجب مىكند .
و در صحيح از شعيب منقولست كه به آن حضرت صلوات الله عليه عرض نمودم كه بر پدرم زكات بسيار است آيا قضا مىتوانم كرد از او حضرت فرمودند كه چه مىدانى كه هست در ذمه او يا چه مىدانى كه چه مقدار است عرض نمودم كه احتياط مىكنم و بسيار مىدهم حضرت فرمودند كه اگر چنين كنى او را از عذاب و غم و الم فرج خواهى داد .

549