هر هزار كس بيست و پنج فقير مقرر ساخت پس زكات را نيز به نسبت به فقرا مقرر ساخت و اگر نه چنين بود زياده واجب مىكرد يعنى اگر بيشتر مىبودند ، زيرا كه خالق همه است و اعلم است بحال همه و آن كه در اين حديث و احاديث بسيار الف وارد شده است با آن كه نصاب اول را كه دويست درهم است ذكر نمودن انسب بود ظاهرا به اعتبار كثرت عرفى است و اگر چه در واقع از جمله نصاب هست زيرا كه بعد از دويست چهل چهل بالا مىرود و در اينجا بيست چهل بالا رفته است كه نصاب بيست و يكم باشد .
و در فقه رضوى همين علت را حضرت صلوات الله عليه در دويست فرموده‌اند كه حق سبحانه هر دويست كس كه آفريده است صد و نود و پنج كس را غنى آفريده است و پنج كس را فقير آفريده است كه مجموع اين اخبار راجع به چهل يك مىشود و غالب آنست كه چون كثرتى دارد هزار در عرف اين عدد را سؤال كرده‌اند و ائمه هدى صلوات الله عليهم جواب داده‌اند و از جواب ايشان ظاهر مىشود كه مراد چهل يك است .
چنانكه كلينى در صحيح از وشّاء روايت كرده است كه حضرت امام رضا صلوات الله عليه فرمودند كه شخصى از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه سؤال كرد كه چه وجه دارد كه حق سبحانه و تعالى در هر هزار درهم بيست و پنج درهم زكات مقرر فرموده است و چرا سى درهم مقرر نفرموده است حضرت فرمودند كه چون حق سبحانه و تعالى زكات را از جهة رفع حاجت فقرا مقرر فرموده است مىدانست كه حاجت ايشان به دادن بيست و پنج مرتفع مىشود و اگر همه كس زكات مال خود را بدهند هيچ محتاجى نمىماند و همه غنى مىشوند .
و در صحيح از احول منقولست كه گفت شخصى از ملاحده از من پرسيد كه چرا از هر هزار درهم بيست و پنج درهم مقرر شده است من در جواب او

446