صلوات الله عليه كه حضرت امير المؤمنين صلوات الله عليه بعد از نماز خفتن نمازى نمىكردند تا نصف شب ، و روز نيز نماز نمىكردند تا ظهر و در اين عبارت مراد نفى نماز چاشتست كه خواهد آمد و احاديث صحيح و حسن و موثق و قوى كه وارد شده است كه نافله شب را بر نصف مقدم مىتوان داشتن محمولست بر صورت اضطرار يا سفر يا خوف آن كه در وقت خود نتوان كرد به سبب جوانى .
( و قال ابو جعفر صلوات الله عليه وقت صلاة اللَّيل ما بين نصف اللَّيل إلى اخره ) ( 1 ) و منقولست از حضرت امام محمد باقر صلوات الله عليه كه فرمودند كه وقت نماز شب از ابتداى نصف شب است تا آخر شب هيچ شك نيست كه بعد از نصف شب صحيح است و در جايز بودن تقديم آن بىعذرى خلافست و مشهور عدم جواز است مگر از جهة آن چه خواهد آمد .
( و قال عمر بن حنظلة لأبي عبد الله صلوات الله عليه انّي مكثت ثمانية عشر ليلا أنوي القيام فلا اقوم أفأصلَّى اوّل اللَّيل قال لا اقض بالنّهار فانّى اكره ان تتّخذ ذلك خلقا ) ( 2 ) و در موثق منقولست كه گفت عرض نمودم به حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه كه به درستى كه هجده شب شد كه مىخواهم سحر برخيزم و توفيق نمىيابم آيا در اول شب نماز شبرا بكنم حضرت فرمودند كه نه در روز قضا كن كه مرا خوش نمىآيد كه عادت كنى در مقدم داشتن . چون مجربست كه اگر مقدم دارند طبيعت معتاد مىشود و تقديم سهل است اما اگر خواهد قضا كند بر نفس دشوار است و چند مرتبه كه قضا كرد عاقبت ادا مىكند .
چنانكه به همين مضمون وارد شده است در صحيح از مرازم كه گفت عرض نمودم به حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه كه نماز شب را چه

135