صحيح به جا آورد و از جهت رضاى الهى به جا آورد و يا آن كه اعمال خود را همه خوب كند و از جهت رضاى الهى كند و اجتناب كند از هر مست كننده داخل بهشت مىشود البته و در بعضى از نسخ اين حديث كلّ منكر است يعنى اجتناب كند از جميع معاصى كبيره يا كبيره و صغيره .
بدان كه اخبار متواتره بر اين مضمون وارد شده است و ائمه معصومين صلوات الله عليهم اصول دين و فروع آن را با يكديگر ذكر فرموده‌اند و از هر دو آن چه اهم است بيان فرموده‌اند و چون اكثر اوقات علماى اهل سنت در خدمت ايشان مىبوده‌اند و نقل احاديث از ايشان مىكرده‌اند ولايت را با اين واجبات ذكر مىكرده‌اند و سنّيان ولايت را بمعنى محبّت مىفهميده‌اند و شيعيان امامت و جمعى از سنيان امامت مىفهميده‌اند و ليكن مضايقه نداشته‌اند و همه مذهبى را خوب مىدانسته‌اند چنان كه مىرسيد شريف در شرح مواقف و مولانا سعد الدين در شرح مقاصد و غير ايشان در كتب خود ذكر كرده‌اند كه اين اختلافات فروعى است و مستندش اجتهاد است هر چند خطا كرده باشند مثابند و اما وقتى كه تقيه نبوده است تصريح بكفر غير امامى مىفرموده‌اند و اين معنى از ضروريات مذهب است و احاديث بر اين معنى فوق تواتر است به مراتب شتى .
از آن جمله به اسانيد صحيحه متكثره منقولست از ابو اليسع كه عرض نمودم به خدمت حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه كه يا حضرت بيان فرمائيد كه ستونهاى اسلام كدام است كه هر گاه آن را بدانم اعمال من صحيح است و اگر چه چيزى ديگر را ندانم به من ضرر نرساند جهل آن پس حضرت فرمودند كه آن شهادتين است يعنى گواهى دادن با اعتقاد جازم به وحدانيت الهى و با اعتقاد جازم به نبوّت حضرت رسالت پناهى صلَّى الله عليه و آله و اقرار كردن بجميع آن چه حضرت فرموده است از احوال مبدا و معاد و غير آن و اگر زكاتى بر او

66