مىشود مىدود تا به آن جا رود و در آنجا دفن كنند او را و اين نطفه در قبر مستدير است تا چنان كه اول مرتبه او را از آن خاك آفريدند در حشر نيز از آن خاك خواهند آفريد و حضرت اشاره به اين كرده است كه مراد الهى از آيه * ( مِنْها خَلَقْناكُمْ وَفِيها نُعِيدُكُمْ وَمِنْها نُخْرِجُكُمْ تارَةً أُخْرى ) * [1] اينست يعنى شما را از خاك آفريديم و در خاك خواهيم برد و مرتبه ديگر از آن خاك شما را خواهيم آفريد در حشر .
و مفسران چند تفسير كرده‌اند يكى آن كه مراد از شما اصل شماست كه حضرت آدم باشد يا آن كه بدن آدمى اعظم اجزاى او خاك است و هر چه مىخورد و جزو بدن مىشود اعظم اجزاى آن خاك است و لفظ مستدير دو احتمال دارد يكى آن كه جزو صغيرى مدور از استخوانها مىماند كه جزو بدن هيچ حيوانى نمىشود و دويم آن كه داير است يعنى اگر از آن خاك كوزه و كاسه و غير آن ساخته شود آن جزو به حال خود است تا حق سبحانه و تعالى آن جزو را بزرگ مىكند و روح در آن مىدمد و چون بحسب واقع و موافق احاديث متواتره حساب و عقاب و ثواب با روح است و بدن دخل ندارد هر بدنى كه باشد روح معذب است و ليكن چون اكثر عالميان نمىتوانند فهميد معنى روح را حق سبحانه و تعالى در همين بدن حشر خواهد فرمود تا كفار را حجتى نباشد كه ما به اين بدن مخالفت نكرده‌ايم چنان كه مقرر ساخته است كه اعضا گويند كه اين اعمال را ما كرده‌ايم و انبيا و اوصيا و ملائكه شهادت بر ايشان دهند كه شما كرده‌ايد با آن كه * ( كَفى بالله شَهِيداً ) * گواهى حق سبحانه و تعالى كافى است .
< صفحة فارغة > [ بدن پيامبر و ائمه سالم مىماند ] < / صفحة فارغة > ( وقال الصّادق صلوات الله عليه انّ الله عزّ و جلّ حرّم عظامنا على

[1] آيهء 57 - سوره طه .

516