آن سؤال از تركيدهاست كه تخليل آن به ناخنها بكند ، و يك نسخه بأظفاره ندارد و همان معنى اول است با زيادتى كه آيا مطلق ناخن دست و پا را تخليل مىبايد كرد ؟ و يك نسخهء او يحكَّك است كه بمعنى تخليل باشد و تراشيدن چرك مراد باشد . يا تراشيدن ناخنها تا آب بىدغدغه به زير آن جارى شود و سؤال ديگر آن كه استنجا مىكند و از ناخنش بوى بد مىآيد اما اثر نجاست هيچ نمانده است و بو مانده است آيا بو نجس است ؟ حضرت صلوات الله عليه جواب فرمودند كه التفاتى به بو نكند كه بو نجس نيست و التفاتى به شقاق تركيدها و زير ناخنها نكند بعد از آن كه آن را شسته است هم پاك مىشود و آب چون لطيف است به همه جا مىرسد .
و محتمل است كه مراد راوى همين محض طهارت و نجاست باشد و غسل مراد نباشد چون نام آن را نبرده است اگر چه غالب اوقات از جهت غسل به حمام مىرفته‌اند . و در حديث صحيح وارد شده است كه زير هر مويى جنابت هست و هر كه غسل كند و مقدار سر مويى از بدنش را آب نرساند آن شخص بجهنم خواهد رفت پس احتياط در وضو و غسل آنست كه آب به ته ناخنها برسانند و از اين جهت است كه مبالغه عظيم وارد شده است در گرفتن ناخنها در هفته يك مرتبه و الله تعالى يعلم . [1] < صفحة فارغة > [ خون كمتر از درهم ] < / صفحة فارغة > ( والدّم اذا اصاب الثّوب فلا باس بالصّلاة فيه ما لم يكن مقداره مقدار درهم واف و الوافى ما يكون وزنه درهما و ثلثا و ما كان دون الدّرهم الوافى فقد يجب غسله و لا باس بالصّلاة فيه ) و هر گاه جامه

[1] و لا بأس ان يتدلك الرجل فى الحمام بالسويق و الدقيق و النخالة فليس فى ما ينفع البدن اسراف انما الا اسراف فى ما اتلف المال و اضر بالبدن . خ . فقيه ج 1 ص 71 روضة المتقين ج 1 ص 213 عبارت ذيل در نسخه من لا يحضره الفقيه موجود است و ليكن در شرح آن نبود از اين رو بنقل آن مبادرت شد .

534