و بايد دانست كه صحّت وقف و هبه و اباحه و عطيّه ( 1 ) و تصدّقات مشروط است به قبض . پس اگر شخصى صيغهء وقف ملكى را بخواند و لكن به قبض متولَّى اگر داشته باشد و مجتهد اگر نداشته باشد ( 2 ) ، نداد تا مرد آن ملك بر ملكيّت خود باقى است و ورثه وى ارث مىبرند .
و خلاف است در اين كه بعد از صيغه فورا بايد قبض شود يا هر وقت قبض شود ، صحيح مىشود ؟ اظهر ثانى است ( 3 ) و لكن بايد با اقباض واقف باشد . پس اگر مقبره را وقف بر موتى مسلمين نمود و مردم به محض شنيدن موتاى خود را دفن كردند مىتواند موتى را از ملك خود اخراج نمايد . بلى اگر راضى شود ، همان دفن كردن

299