و امّا كيفيّت بيعت : هم چنان كه در كتاب عيون اخبار الرّضا عليه السلام از همان حضرت ، در وقتى كه به امر مأمون ملعون ، مردم با آن حضرت بيعت مىكردند روايت شده اين است كه فرمود : « عقد البيعة هو من أعلى الخنصر إلى أعلى الإبهام و فسخها من أعلى الإبهام إلى أعلى الخنصر » .
يعنى : بستن بيعت از بالاى انگشت ( 1 ) كوچك تا أعلاى ابهام كه انگشت بزرگ است . و فسخ بيعت ، از اعلاى ابهام است تا اعلاى خنصر .
يعنى در بستن بيعت ، آن رئيس باطن دست خود را مىگشايد ( 2 ) پس رعايا يك يك مىآيند و باطن ( 3 ) انگشت كوچك يك دست خود را بر سر باطن انگشت كوچك او و انگشت ديگر را بر سر انگشت ديگر وى . و به همين ترتيب مىگذارند تا ابهام .
و فسخ بيعت ، به عكس اين است و از اين بود كه در وقتى كه مردم با مأمون ملعون بيعت مىكردند ( 4 ) ، همگى به قسمى كه فسخ بود بيعت

386