دخالتى در توجه روحى انسان به خدا پيدا كرده ، مشمول شرك شده است .
اگر در عبادت خداوند يكتا كوچكترين هواى نفسانى دخالت كند ، شرك اطلاق مىگردد .
در دو آيهء ذيل :
* ( أَ رَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَه هَواه أَ فَأَنْتَ تَكُونُ عَلَيْه وَكِيلًا ) * [1] ( آيا ديدى آن كسى را كه بر مبناى علم ، هوا و هوس خود را معبود قرار داده بود ؟ آيا تو وكيل اين شخص هستى ؟ ) * ( أَ فَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَه هَواه وَأَضَلَّه الله عَلى عِلْمٍ ) * [2] ( آيا ديدى آن كسى را كه بر مبناى علم ، هوا و هوس خود را معبود قرار داده بود و خدا او را گمراه نمود ؟ ! ) ملاحظه مىشود كه از هواى نفسانى خدا تعبير شده است ، در صورتى كه ميلياردها خداشناس و خداپرست در هوا و هوسهاى نفسانى غوطه ورند و مشرك اصطلاحى هم به هيچ وجه به آنان اطلاق نمىگردد .
بنا بر اين آياتى كه كلمهء شرك و مشرك را به اهل كتاب نسبت داده است ، به منظور شرك و مشرك اصطلاحى نخواهد بود . روشنترين دليل اين مدعا همان آيات فراوانى است كه مشركين اصطلاحى ( بت پرستان ) را در مقابل اهل كتاب قرار داده است ، چنانكه بيان نموديم .
جملات اولى انجيل يوحنا و توحيد در اول انجيل يوحنا اين جمله موجود است كه : « ابتدا كلمه بود و كلمه نزد خدا بود و كلمه خدا بود » سپس در جملهء 14 چنين است كه : « آن كلمه در ميان ما ظاهر و مجسم شد و ما آن را با عظمتى كه داشت ديديم » .
در بارهء اين جملات و شبيه به آنها ، علماى مسيحيت و دانشمندان اسلامى و ديگران مطالب زيادى گفته‌اند و مىتوان گفت : تفسير جملات مزبوره و مسألهء اقانيم سه گانه ( آب و ابن و روح القدس ) در نوشته جات بعضى از مسيحيان ، مستلزم شرك به خدا است . ولى تفسير جملات مذكور و اقانيم سه گانه در نظر تمام مسيحيان يكنواخت نمىباشد . مثلا گروهى احتمال مىدهند كه مقصود از اقانيم سه گانه ، مظاهر خداوندى

[1] سوره فرقان ، آيه 43
[2] سوره جاثيه ، آيه 23

22