حقِّ خئوله است كه سدس از ثلث با اتحاد و ثلث از ثلث با تعدد حقِ خئولهء امى است كه در صورت تعدد مطلقا بالسويه قسمت مىكنند و بقيهء از ثلث حق خئوله ابوينى يا ابى است چه متّحد و چه متعدد كه با تعدد مطلقا بالسويه قسمت مىكنند و سدس از دو ثلث باقى با اتحاد و ثلث از دو ثلث با تعدد حق عمومهء امى است كه با تعدد مطلقا بالسويه قسمت مىكنند اگر چه احتياط به صلح و تراضى گذشت و بقيهء از دو ثلث تركه حق عمومهء ابوينى يا ابى است چه متحد و چه متعدد كه با فرض تعدد اين دو ثلث را بين خود للذكر ضعف الانثى قسمت مىكنند .
قسم دوم كه احد الزوجين با يكى از اين اصناف باشد و اين قسم هم ذكر مىشود در ضمن پانزده مسأله :
مسأله 1 - آن كه وارث فعلى منحصر است به عمومهء ابوينى يا ابى با نبودن ابوينى و بأحد الزوجين پس احد الزوجين نصيب اعلام را مىبرند از نصف و ربع و بقيه حق عمومهء ابوينى يا ابى است و بر فرض تعدد و اختلاف للذكر ضعف الانثى .
مسألهء 2 - آن كه وارث فعلى منحصر است به عمومهء امى و بأحد الزوجين پس احد الزوجين نصيب اعلا را مىبرند و بقيه حق عمومهء امى است و مطلقاً با تعدد قسمت مىكنند اگر چه در صورت اختلاف در ذكوريت و انوثيت احتياط [1] به صلح و تراضى به غايت مطلوب است .
مسألهء 3 - آن كه وارث فعلى منحصر است به خئوله ابوينى يا ابى و بأحد الزوجين پس احد الزوجين نصيب اعلى را مىبرند و بقيه حق خئولهء ابوينى يا ابى است و با تعدد مطلقاً بالسويه قسمت مىكنند .

[1] گذشت كه ترك نشود و هكذا در نظائر آن .

106