< فهرس الموضوعات > طبقه أول وراث < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > طبقه دوم وراث < / فهرس الموضوعات > به ديگرى به ولادت يا به انتهاى آن هر دو به ديگرى بر وجه شرعى و آن بر سه قسم است قسم اول دو قومند كه با يكديگر ميراث مىبرند اول پدر و مادر دوم فرزندان و هر چند پائين روند و اين دو قوم با يكديگر ميراث مىبرند و با ايشان سواى زن و شوهر ديگرى ميراث نمىبرد پس هر گاه شخصى بميرد و پدرى داشته باشد تمام مال او تعلق به پدر دار و همچنين اگر مادرى داشته باشد تمام مال تعلق به مادر دارد و اگر پدر و مادر هر دو جمع شوند سه يك مال ميت [1] تعلق به مادر دارد و تتمه تعلق به پدر و اگر با پدر و مادر پسرى جمع شود هر يك از پدر و مادر شش يك مال را مىبرند و تتمه آن تعلق به پسر دارد و اگر با پدر و مادر دخترى جمع شود هر يك از ايشان شش يك مال را مىبرند و نصف مال را دختر مىبرد و تتمه ميانه ايشان و دختر پنج حصه مىشود به شرطى كه ميت دو برادر يا يك برادر و دو خواهر پدر و مادرى يا چهار خواهر پدر و مادرى نداشته باشد چه اگر اينها موجود باشند تتمه مال ميانه دختر و پدر به چهار حصه منقسم مىشود چنانچه مذكور خواهد شد و اگر دو دختر با ايشان جمع شوند دو ثلث مال تعلق به دختر آن دارد و ثلث آن به پدر و مادر و اگر يكى از ايشان با دختران جمع شود دختران ثلثان مىبرند و شش يك از پدر است يا از مادر و تتمه ميانه ايشان به پنج سهم يا چهار سهم منقسم مىكردد و هر گاه شخصى بميرد و پسرى داشته باشد تمام مال از اوست و اگر متعدد باشند مال را ميانه خود بالسويه قسمت مىكنند و اگر پسر و دختر جمع شوند دختر نصف پسر ميراث مىبرد و هر گاه شخصى بميرد و يك دختر داشته باشد تمام مال او از آن دختر است و اگر متعدد باشند مال را ميانه خود بالسويه قسمت مىكنند و هر گاه ميت فرزندان نداشته باشد و فرزند زاده داشته باشد آن فرزند زادها بجاى فرزندان حصه مىبرند به طريقى كه مذكور شد خواه تنها باشند و خواه با پدر و مادر ميت جمع شوند و هر يك از ايشان حصه كسى را مىبرد كه به او مىرسد پس دختر دختر حصه دختر مىبرد و دختر پسر حصه پسر مىبرد و ذكور و اناث هر يك از ايشان به طريق ميراث پسر دو برابر دختر ميراث مىبرند و بعضى از مجتهدين گفته اند كه اولاد دختر از ذكور و اناث در ميراث بردن مساوى اند قسم دوم نيز دو قومند اول برادران و خواهران و اولاد ايشان با عدم ايشان دوم جد و جده هر چند بالا روند و اين دو

[1] اگر حاجب نداشته باشد چنانچه خواهد آمد صدر دام ظله

385