مىتواند غسل دادن و حاجت به پوشيدن عورتين نيست و هر گاه زن يافت نشود كه زن را غسل دهد شخصى از اقوام آن زن كه محرم او باشد از بيرون پيراهن او را غسل دهد و مرد نيز به همين طريق سيم آنكه بعد از ازاله نجاست او را به آب سدر غسل دهند و نيت چنين كند كه غسل مىدهم اين ميت را به آب سدر براى آنكه واجبست تقرب به خدا و مقارن نيت و گردن ميت را بشويد بعد از آن جانب راست او را و بعد از آن جانب چپ او را به طريق غسل جنابت چهارم آنكه او را بعد از آب سدر به همان طريق بشويند به آب كافور پنجم آنكه او را بعد از آب كافور به آب خالى به همان طريق بشويند ششم آنكه در وقت غسل دادن روى ميت به جانب قبله باشد به طريق احتضار هفتم آنكه اگر سدر و كافور يافت نشود عوض آنها دو نوبت به آب خالى بشويند هشتم آنكه اگر آب متعذر باشد او را سه تيمم دهند عوض هر غسل يك تيمم و در تيمم اول نيت چنين كند كه تيمم مىدهم اين ميت را عوض آب سدر واجب تقرب به خدا و در نيت تيمم دوم بجاى عوض آب سدر آب كافور بگويد و در تيمم سيم عوض آب خالى آورد و مقارن نيت دو كف دست خود را بر خاك زند و پيشانى ميت را به آن مسح كند و بعد از آن پشت كف دست راست او را مسح كند و بعد از آن پشت كف دست چپ او را نهم آب غسل طاهر باشد دهم آنكه آب غسل مضاف نباشد يازدهم آنكه آب غصبى نباشد دوازدهم آنكه زمين [1] و تخته كه در آن غسل مىدهند غصبى نباشد و اما آن پانزده امر كه سنت است اول آنكه خواهند كه ميت را غسل دهند يقه پيراهن او را تا زهار بدرند اما به رخصت وارث اگر بالغ و عاقل باشد و اگر طفل يا مجنون باشد دريدن پيراهن جايز نيست دوم آنكه در وقت پيراهن كندن او را بر پهلو بگردانند بعد از آن بر پشت خوابانيده پيراهن او را از زير بكشند سيم آنكه انگشتان او را به نرمى بمالند چهارم آنكه در [2] وقت غسل دادن به طريق حالت احتضار رو به قبله باشد پنجم آنكه جهت آبى كه از غسل جدا مىشود گودى على حده بكنند ششم آنكه در وقت غسل دادن ميانه ميت و آسمان حايلى بوده باشد مثل سقف يا سايبان و غير آن هفتم آنكه ميت را قبل از غسل يا بعد از غسل وضو دهند در اين وضو مضمضه و استنشاق سنت نيست هشتم آنكه غسال در وقت غسل دادن در جانب راست ميت باشد نهم آنكه قبل از سه غسل دو دست خود را تا مرفق بشويد دهم آنكه آب سدر را بر هم زند تا كف كند و به كف آن سر ميت را بشويد يازدهم آنكه عورتين ميت را قبل از غسل سه نوبت به اشنان بشويد دوازدهم در هر غسلى از آن سه

[1] ذكر غصبى نبودن فضائى كه در آن غسل مىدهند اهم بود صدر دام ظله .
[2] ظاهر اضافه با سابق است كه در ضمن دوازده امر واجبش شمردند صدر دام ظله .

19