< فهرس الموضوعات > در بيان اينكه با آب و خاك غصبى وضوء و غسل و تيمم صحيح نيست < / فهرس الموضوعات > كه شخصى به خواب رفته باشد يا بيهوشى [1] او را دست داده باشد يا بول يا غايط يا باد از موضع معتاد بيرون آمده باشد يا زن استحاضه قليله داشته باشد چنان كه مذكور خواهد شد اما جائى كه غسل كافيست و احتياج به وضو نيست آن وقتى است كه آدمى جنب باشد كه چون غسل جنابت كند نماز مىتواند گذارد و احتياج به وضو نيست بلكه اكثر علما فرموده اند كه وضو ساختن با غسل جنابت حرام است و اما جائى كه در نماز گذاردن هم وضو بايد ساخت و هم غسل بايد كرد آن وقتى است كه زن از حيض [2] پاك شده باشد يا از نفاس يا استحاضه كثيره يا متوسطه داشته باشد يا عضوى از اعضاى آدمى به عضوى از اعضاى ميت آدمى مىرسد به پنج شرط اول آنكه ميت سرد شده باشد دوم آنكه او را غسل نداده باشند سيم آنكه شهيد نباشد .
كه شهيد را غسل دادن جايز نيست و اگر بدن كسى به بدن او برسد بر آنكس نيز غسل واجب نمىشود چهارم آنكه دو عضوى كه به هم رسد حيوة داشته باشد مثل ناخن و مو و استخوان نباشد پنجم آنكه ميت در حال حيوة واجب القتل نشده باشد و خود را غسل ميت نداده باشد كه اگر واجب القتل شده باشد به حسب شرع بر او واجبست كه خود را غسل ميت بدهد و چون او را بكشند غسل دادن به او لازم نيست و اگر بدن كسى به بدن او برسد بر آنكس نيز غسل واجب نمىشود اما جائى كه هم وضو بايد ساخت و هم تيمم بايد كرد تا نماز صحيح باشد آن وقتى است كه زن از حيض يا از نفاس پاك شده باشد يا استحاضه كثيره يا متوسطه داشته باشد يا شخص مس ميت كرده باشد وآنقدر آب يافت شود كه وضو را كافى باشد و بس پس در اين صورت تيمم بدل غسل بايد كرد وضو نيز بايد بجا آورد تا نماز صحيح باشد اما جائى كه هم غسل بايد كرد هم تيمم آن وقتى است كه يكى از آن جماعت آنقدر آب يابد كه غسل را كافى باشد پس در اين صورت غسل بايد كرد و تيمم بدل از وضو بايد كرد تا نماز صحيح باشد اما جائى كه به هيچ يك از وضو و غسل و تيمم احتياج نيست آن نماز ميت است كه احتياج به آنها ندارد بلكه جنب و زن حايض نماز ميت مىتواند گذارد فصل به آب غصبى وضو و غسل درست نيست و به خاك غصبى نيز تيمم درست نيست و در مكان غصبى نيز وضو و غسل و تيمم صحيح نيست و كفش غصبى نيز حكم مكان غصبى دارد پس در كفش غصبى وضو و تيمم باطل است هر چند زمين مباح باشد اما كفش غصبى در پا داشته باشد و بر آن كفش قرار نگرفته باشد يعنى سنگينى بدن بر آن نباشد وضو و تيمم در آن كفش صحيح است اگر چه نماز درست نيست اما

[1] بسم الله الرحمن الرحيم بلكه هر چه ازاله عقل نمايد از ديوانگى و مستى و نحو آن ملحق به بيهوشى است والله تعالى العالم صدر دام ظله العالى
[2] به ملاحظه بعض اخبارى كه از معصومين اخيار عليهم السلام وارد شده كه غسل از وضو كافى است اگر بعد از پاك شدن از استحاضه و همچنين بعد از باقى اغسال مذكوره خود را محدث به حدث اصغر نمايند و وضو بسازند و در غسلهاى مستحبى وضو را پيش از آنها بگيرند رعايت احتياط و نهايت حرام را مراعى داشته‌اند انشاء الله تعالى والله العالم صدر دام ظله العالى

4