< فهرس الموضوعات > ( باب چهارم از كتاب جامع عباسي ) در مبطلات روزه < / فهرس الموضوعات > باب چهارم از كتاب جامع عباسى در بيان احكام روزه واجبى و سنتى و در آن چهار مطلب است مطلب اول در بيان محرمات و مبطلات روزه بدان كه هشت چيز است كه به فعل آوردن آن در روزه واجبى حرام است و اگر به فعل آورند روزه باطل مىشود اول چيزى خوردن و آشاميدن هر چند خوردن و آشاميدن آن خلاف عادت باشد و بعضى از مجتهدين را مذهب آنست كه خوردن چيزى كه خلاف عادت است مثل پوست تخم مرغ و برگ درخت و مانند آن روزه را باطل نمىكند و اين مذهب ضعيف است و هر گاه بلغم از دماغ يا از سينه به دهن آيد فرو بردن آن روزه را باطل مىسازد و اگر تشنگى يا گرسنگى بر شخصى غالب شود چنانچه تحمل نتواند كرد در آن وقت بخورد اما زياده [1] بر آنچه دفع مضرت كند نخورد و بر او واجبست [2] كه لقمه را بزرگ كند و همچنين جرعه آب را كه مدت خوردن و آشاميدن دراز نشود دويم از آنچه روزه را باطل مىسازد انزال منى است عمدا به هر طريق كه باشد اما اگر روزه دار در روز محتلم شود روزه او باطل نمىشود و لازم نيست كه همان وقت غسل كند مگر آنكه وقت نماز تنگ شود و اگر داند كه چون در روز خواب كند محتلم خواهد شد خواب كردن او از روى عمد و اختيار حرام است سيم از آنچه روزه را باطل مىسازد داخل كردن حشفه است عمدا در قبل يا دبر مرده يا زنده پس روزه فاعل و مفعول هر دو باطل مىشود و اگر شخصى زن خود را در روز به زور جماع كند كفاره خود و آن زن در گردن مرد است و اگر زن مرد را به زور به جماع وادارد كفاره زن و مرد بر زن است چهارم از آنچه روزه را باطل مىسازد عمدا بر جنابت ماندن است تا وقت صبح پس قضا و كفاره لازم مىشود و همچنين اگر زن تأخير غسل حيض يا استحاضه يا نفاس كند تا وقت صبح داخل شود و اگر جنب بخوابد به قصد آنكه آخر شب غسل كند و تا صبح بيدار نشود نه قضا برو لازم است نه كفاره و اگر قصد آن داشت كه غسل نكند هم قضا و هم كفاره لازم است و اگر غسل كردن و نكردن به خاطرش نرسيده باشد قضا لازم است نه كفاره [3] و همچنين اگر از خواب اول بيدار شود و نوبت دوم به خواب رود به گمان آنكه به جهت غسل كردن در آخر شب بيدار خواهد شد و تا صبح بيدار نشود قضا لازم است نه كفاره [4] و اگر در اين صورت گمان بيدار شدن نداشته باشد كفاره نيز لازم مىشود و اگر نوبت سيم به خواب رود و تا صبح بيدار نشود قضا و كفاره بر او لازم است هر چند به قصد غسل كردن به خواب رود و گمان داشته باشد كه در شب به جهت غسل كردن بيدار خواهد شد

[1] لزوم آن معلوم نيست صدر دام ظله .
[2] معلوم نيست صدر دام ظله العالى .
[3] احوط كفاره است نيز صدر دام ظله .
[4] كفاره نيز احوط است صدر دام ظله .

103