- سماعه : از ايشان [1] پرسيدم آيا ركوع و سجود در قرآن نازل شده است ؟
فرمود : بلى ، گفته خداى عز وجل : " اى ايمان آورندگان ، ركوع و سجود كنيد " .
پس گفتم : حد ركوع و سجود چيست ؟ فرمود : آنچه از ركوع كفايت مى كند ، سه تسبيح است . مى گويى : سبحان الله ، سبحان الله ، تا سه بار و هر كس كه توان طول دادن ركوع و سجودش را دارد ، آن دو را تا آنجا كه مى تواند با تسبيح و ستايش و بزرگداشت خداوند و دعا و زارى طول بدهد كه بنده در سجده از هر وقت ديگر به پروردگارش نزديكتر است .
و اما امام هنگامى كه براى مردم اقامه جماعت مى كند ، سزاوار نيست كه نماز را با آنان طول بدهد ، زيرا در ميان مردم ، اشخاص ناتوان و گرفتار هستند ، همانا پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) هنگامى كه با مردم نماز مى خواند بر آنان سبك مى گرفت [2] .
- زراره : هر گاه زن به نماز مى ايستد ، دو پايش را كنار هم مى نهد و ميان آن دو فاصله نمى دهد و دستانش را به سبب پستانهايش به سينه مىچسباند و در ركوع ، بر بالاى زانوانش و رانش مى نهد تا زياد خم نشود و سرينش بالا بيايد . در نشستن بر سرين بنشيند و نه آنگونه كه مرد مى نشيند و هنگامى كه به سجده مى رود زانوانش را پيش از دستانش بر زمين مى گذارد و سپس چسبيده به زمين سجده مى كند ، در نشستن رانهايش را به هم مىچسباند و زانوانش را از زمين بلند مى كند و هنگام برخاستن نرم و آهسته بر مى خيزد و نخست سرينش را بلند

[1] دانشمندان حديث شناس به اين گونه احاديث " مضمر " مى گويند ، زيرا راوى ، گوينده سخن را با ضمير ياد كرده است . تحقيقات گسترده ، گوينده برخى از اين احاديث را معين كرده است كه در اينجا به احتمال فراوان امام صادق ( عليه السلام ) مى باشد .
[2] " استبصار " فقط از ابتداى حديث تا " سه بار سبحان الله " را آورده است .

75