نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 90
موقعيتى مسلم بن حجاج نيشابورى و امثال او را به باد انتقاد گرفته و آنان را افرادى متظاهر و ريا كار معرفى كرده و بخشى از احاديث او را ناصحيح دانسته است . خطيب بغدادى در تاريخ خود ( ص 273 و 274 ) از سعيد بن عمر برزعى نقل مىكند : « در خدمت ابو ذرعه رازى بودم كه از صحيح مسلم و كتابهايى نظير آن سخن به ميان آمد ، ابو ذرعه گفت : صاحبان اين گونه كتابها كسانىاند كه قبل از يافتن صلاحيت خواهش رياست داشتند و با نوشتن چنين كتابهايى راه دستيابى به رياست را براى خويش هموار كردند . » همو از سعيد بن عمر نقل مىكند : من در نزد ابو ذرعه بودم كه كتاب مسلم بن حجاج را نزد او آوردند و او بلا فاصله مشغول مطالعه آن شد ، تا رسيد به حديثى كه مسلم از اسباط بن عمر نقل كرده است . ابو ذرعه گفت : اين حديث خيلى دور از صحت است . سپس به حديث ديگرى رسيد و گفت اين حديث از حديث قبل بدتر است . فاضل نووى در مقدمهء شرح خويش بر صحيح مسلم ( ص 16 ) مىگويد : « مسلم مدعى است كه احاديث صحيح او نه تنها از نظر خود او صحيح بوده بلكه صحت آن احاديث مورد اتفاق همگان قرار داشته است . » سپس علامه نووى به عنوان انتقاد مىگويد : « اثبات اين مدعا كارى است دشوار ، زيرا در صحيح مسلم رواياتى به چشم مىآيد كه در صحت آنها ترديد است . و راويان آن احاديث كسانىاند كه صداقت و وثاقت آنان مورد شك است و ما بعضى از آنها را نام بردهايم . » قاضى باقلانى در فتح البارى ( ج 9 ) داستان نماز خواندن پيامبر بر عبد الله بن ابى و اعتراض عمر را كه صحيح مسلم همانند صحيح بخارى نقل كرده انكار نموده است و نيز امام الحرمين و ابو حامد محمد غزالى و گروهى از دانشمندان اهل سنت آن را مردود دانستهاند . ابن همام در شرح هدايه گفته است : « كسى كه بگويد اصح احاديث آن است كه در صحيحين ( صحيح بخارى ، صحيح مسلم ) وارد شده . ادعايى باطل و نادرست كرده است و نمىتوان از آن پيروى كرد . »
90
نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 90