< فهرس الموضوعات > ويژگى طبرى در اجتهاد < / فهرس الموضوعات > ويژگى طبرى در اجتهاد در ميان فقهاء و مجتهدان جامعه اهل سنت ، مانند طبرى كمتر مجتهدى را مىتوان سراغ گرفت ، زيرا او در فقه همه مذاهب جامعه اهل سنت مجتهد بوده است و در فقه حنفى و مالكى و شافعى و ظاهرى اجتهاد نموده و همان گونه كه يادآور شديم ، چون به آراء و نظريات جديدى در برابر فقه آنان دست يافت ، مذهب جديدى را بنيان نهاده است .
در ميان فقهاى شيعه نيز برخى بوده‌اند كه نه تنها در فقه همه مذاهب اعم از فقه جامعه اهل سنت و شيعه مجتهد بوده‌اند ، بلكه در همهء مقدمات و علومى كه در امر اجتهاد دخالت دارد ، مانند : نحو ، صرف ، تفسير ، منطق ، اصول و جز اينها نيز مجتهد بوده‌اند .
به عنوان نمونه فقيه بزرگ و دانشور بىنظير محمد بن جمال الدين بن مكى بن شمس الدين محمد دمشقى جزينى جبل عاملى معروف به شهيد اول ، داراى چنين ويژگى بوده است . او در مباحث فقهى اجتهادى و هم در مقدمات آن ( صرف ، نحو ، منطق ، تفسير ، كلام ، اصول و . . ) از علماى پنج مذهب معروف اسلام اجازه اجتهاد داشته است ، در حالى كه براى هيچ كس از علماى اسلام ، نه در اهل سنت و نه در اماميه ، چنين امتيازى وجود نداشته است .
< فهرس الموضوعات > تقليد طبرى پيش از اجتهاد < / فهرس الموضوعات > تقليد طبرى پيش از اجتهاد در بارهء تقليد او از شافعى دو بينش وجود دارد : برخى بر اين اعتقادند كه او مدت دو سال از شافعى تقليد كرده ، ولى زمانى كه داراى گسترش علمى شد خود اجتهاد مىنمود و آنها را در كتابهاى خويش بيان مىداشت .
اين نظريه را ابو محمد فرغانى كه يكى از بزرگان راويان طبرى بوده برگزيده است و شيخ عبد الله بن محمد بن حميد در مقدمه كتاب تهذيب الآثار به اين گفتار اشاره كرده است . شيخ عبد الله بن محمد بن حميد مىگويد : طبرى مدتى از شافعى تقليد كرد و بعد از آن كه علم او گسترش پيدا نمود تقليد از شافعى را ترك نمود و خود اجتهاد مىكرد .
و علامه ذهبى در كتاب تذكره از طبرى نقل مىكند كه او سالها در بغداد از مذهب شافعى ترويج نمود و از او پيروى داشت ، تا اين كه بر اثر اجتهاد از تقليد بىنياز شد . ( مقدمه اختلاف الفقهاء )

400