خواستاران حق و هم چنين امينى براى متعبدان گردد ، تا در امور دينى بدان پناه برند و در موارد اختلاف بر اساس آن حكم كنند و من ابتدا كردم به بيان آن چه اعتقادش بر مكلفان واجب است كه اهمال و مسامحه در آن روايت نيست زيرا آن بنياد و اصل ايمان است و حقيقتى است كه تمام اهل اديان بر آن اتكاء و اتفاق دارند و قبول اعمال بستگى به آن دارد و به اين امور اصلى است كه هدايت از ضلالت شناخته مىگردد .
3 - مقنعه داراى دو بخش اصلى است : بخش اول در بارهء اصول دين ( توحيد ، نبوت ، امامت و معاد ) است . و بخش دوم مربوط به مسائل فروعى عملى ( ابواب گوناگون فقهى ) است .
يكى از ويژگيهاى مقنعه اين است كه مسائل مربوط به دعاها و زيارات و انساب پيامبر ( ص ) و امامان ( عليهم السلام ) ، و مطالبى تحت عنوان باب الزيادات در آن ذكر شده كه معمولا مجتهدان آنها را در كتابهاى فقهى ذكر نمىكنند و بدين جهت تعداد ابواب آن بيشتر از ابواب كتاب مقنع صدوق و نهايه شيخ طوسى است . و هم چنين در پايان آن مسائلى مربوط به چگونگى تنظيم وصيتنامه و وقفنامه ذكر شده است .
4 - مقنعه برخى از ابواب فقه را مانند : حجر ، حواله ، كفالت ، صلح ، غصب ، احياء موات فاقد است همان گونه كه رساله جمل العلم و العمل سيد مرتضى نيز برخى از ابواب فقه را ندارد ، ولى رساله الانتصار او واجد تمام ابواب فقه است .
5 - مقنعه داراى مباحث : ضمان ، شركت ، مساقات ، وكالت ، و اقرار است ، ولى مقنع و هدايه شيخ صدوق آنها را ندارد .
6 - در « مقنعه » برخى از احكام در قالب الفاظ خود شيخ مفيد بيان شده ولى بيشتر احكام در قالب الفاظ روايات بيان گرديده است و شيخ طوسى در كتاب نهايه اش از اين شيوه پيروى نموده است و سيد مرتضى در رساله جمل العلم و العمل خود بيشتر احكام را با عبارات خودش بيان كرده ، ولى شيخ صدوق در مقنع احكام را با عين الفاظ احاديث يا معناى آنها را بيان كرده است و عبارات خود او در بيان احكام به چشم نمىخورد .
7 - مقنعه را شيخ طوسى شرح كرده و تهذيب الاحكام نام نهاده كه اكنون يكى از كتابهاى چهارگانه معروف است و اين كار شيخ بدين جهت بوده كه مقنعه در آن عصر از جايگاه خاصى برخوردار بوده و مورد تدريس و استفاده محققان و دانشپژوهان قرار داشته ، ولى با تأليف نهايه شيخ طوسى از اهميت آن به عنوان كتاب درسى كاسته شد و

392