إسم الكتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 505)

تأليف آن اسلوب پسنديده اى پيروى شده است ، نظر فقها و مراجع بزرگ را به خود جلب كرده ، تا اين كه به تعليق و تحشيهء آن پرداختند ، و اين عمل نشانگر اهميت ويژهء اين كتاب است . از جمله كسانى كه بر رسالهء مزبور حاشيه زده‌اند عبارتند از :
مرحوم سيد اسماعيل صدر ( م 1337 ه . ق ) مرحوم حاج سيد محمد كاظم يزدى ( م 1337 ه . ق ) مرحوم ميرزا محمد تقى شيرازى ( م 1339 ه . ق ) اين رساله با اين كه نام « احكام الشريعه » را بر خود دارد ، و در كتابخانهء مجلس به همين نام ثبت شده ، ليكن چندى قبل توسط انتشارات فراهانى به عنوان يك دوره كامل فقه فارسى بدون اسم خاصى به چاپ رسيده است . [1] گو اين كه تأليف اين رساله را به مجلسى دوم هم نسبت داده‌اند ، ولى تاريخى كه در پايان كتاب آمده مانع از صحت اين انتساب است . در آخر رسالهء فوق چنين ذكر شده :
تمّ الكتاب بعون الله الملك الوهاب فى احد عشر شهر شوال فى 1039 ، بنا بر اين امكان ندارد كه كتاب متعلق به مرحوم علامه محمد باقر مجلسى باشد ، زيرا او در سال 1037 به دنيا آمده است . [2] مرحوم مجلسى اول رسالهء ديگرى به نام « حديقة المتقين فى معرفة احكام الدين لارتقاء مدارج اليقين » دارد ، كه به زبان فارسى تأليف شده و داراى يك مقدمه ، پنج باب و يك خاتمه است ، در مقدمهء كتاب فضيلت نماز را متذكر شده و در ابواب پنجگانه مسائل طهارت ، نماز ، خمس و زكات ، روزه و حج و زيارت را آورده ، و در خاتمهء كتاب ، برخى از مسائل مهم معاملات را ذكر كرده است . طبق تاريخ بعضى از نسخه‌هاى تأليف كتاب در سال 1064 به پايان رسيده و نخستين بار به سال 1265 در هندوستان چاپ شده است .
رسالهء ديگر مرحوم مجلسى اول در باب حج است كه فرزندش علامهء مجلسى مؤلف بحار الأنوار و فرزند ديگرش مولى عبد الله ( م 1084 ه . ق ) بر آن حاشيه زده‌اند .
نسخه اى از اين رساله به خط مؤلف ، مورخ 1041 در كتابخانه سيد عليرضا ريحانى

[1] - الذريعه ج 16 ، ص 294
[2] - الذريعه ج 16 ، ص 297

238