مساوره و امورى بوده است كه مىتواند منشأ سؤال آنان شبهه نجاست عارضى اهل كتاب باشد ، نه احتمال نجاست ذاتى .
مثلا در صحيح ابراهيم بن ابى محمود ( وسائل ، ج 2 ، باب 14 و باب 54 از ابواب نجاسات ، حديث 11 و 2 ) آمده است : « و أنت تعلم انها نصرانية لا تتوضا و لا تغتسل من جنابة » و يا : « و أنت تعلم انه يبول و لا يتوضأ » دلالت مىكند بر اين كه در اذهان اهل شريعت و اصحاب ائمه ( ع ) طهارت اهل كتاب مرتكز بوده است ، نه عدم طهارت آنان و بدين جهت از مؤاكله و مساورهء با آنان سؤال مىكرده‌اند و اين مقدار شبهه در ذهن اهل شريعت ناشى از عدم اجتناب اهل كتاب از محرمات و نجاسات بوده است كه منتهى به نجاست عارضى اهل كتاب مىباشد .
و نيز محمد بن عبد الله جعفر حميرى در عصر غيبت نامه اى به امام زمان ( ع ) دارد كه در آن نامه پيرامون حكم نماز در پيراهنى كه از مجوس گرفته شده مىگويد سبب اشكال اين است كه آنان گوشت مردار مىخورند و بعد از جنابت غسل نمىكنند ، از اين عبارت ظاهر مىشود كه احتمال نجاست ذاتى مجوس در ذهن آنان نبوده است .
در صحيح معاويه آمده : « سالت ابا عبد الله عن الثياب السابرية يعملها المجوس و هم أخباث و هم يشربون الخمر و نساؤهم على تلك الحال البسها و لا اغسلها و اصلى فيها ؟
قال : نعم « ( وسائل ، ج 2 باب 73 از ابواب نجاسات حديث . - 1 و 7 ) .
در اين حديث نيز عبارت « و هم أخباث و هم يشربون الخمر » گوياى ارتكاز ذهنى اهل شريعت نسبت به طهارت ذاتى اهل كتاب و عدم طهارت عارضى آنان است .
روايت ابو جميله : ساله عن ثوب المجوسي البسه و اصلى فيه ؟ قال نعم . قلت يشربون الخمر . قال نعم نحن نشترى الثياب السابرية فنلبسها و لا نغسلها . » ( همان مدرك ) .
صحيح عبد الله بن سنان : قال سال ابى عبد الله و انا حاضر : انى اعير الذمى ثوبى و انا اعلم انه يشرب الخمر و ياكل لحم الخنزير فيرده على فاغسله قبل ان اصلى فيه . فقال صل فيه و لا تغسله من اجل ذلك فانك اعرته إياه و هو طاهر و لم تستيقن انه نجسه فلا باس ان تصلى فيه حتى تستيقن انه نجسه « ( وسائل ، ج 2 ، باب 74 ابواب نجاسات ، حديث 1 ) .
همان گونه كه در همه احاديث مشاهده مىشود ، همواره شبهه نجاست به دليل شرب خمر ، عدم اجتناب از نجاست دانسته شده است و در يكى از روايات احتمال نجاست اهل

171