22 - سيد محسن طباطبايى حكيم ( م 1390 ) كه در پاسخ به استفتاى كاظم جبار عدوه پيرامون حكم طهارت و عدم طهارت اهل كتاب نوشته است : « كتابى طاهر است در صورتى كه از آن چه در نزد ما طاهر نيست مانند بول و خون و شراب و . . اجتناب ورزد ، و هر گاه از اين نجاسات پاك باشد نيم خوردهء او طاهر و خوردن طعام و آشاميدن آب از طرف او جايز است .
ما متن اين سؤال و جواب را در كتاب « طهارة الكتابي » كه حدود 25 سال قبل تدوين و انتشار يافت ، درج كرده‌ايم . او نيز در رساله عمليه منهاج الصالحين ( چاپ اخير ) فتوا بر طهارت ذاتى اهل كتاب را بيان نموده است .
23 - شهيد سيد محمد باقر صدر ( ش 1399 ) در رسالهء عمليهء خويش قول به طهارت كتابى را برگزيده است .
24 - آقاى خوئى در تقريرات ابحاث فقهى خود ، كتاب التنقيح فى شرح العروة الوثقى ( ج 1 ، ص 53 ) نخست اخبار دال بر طهارت ذاتى را تقويت كرده ، ولى در نتيجه گيرى بحث اظهار مىدارند كه چون معظم از متقدمين و متأخرين قول طهارت كتابى را نپذيرفته‌اند ، چاره اى جز احتياط لزومى نيست .
اين در حالى است كه ايشان در مبانى اصولى خويش معتقد است عمل مشهور خبر ضعيف را منجبر نمىكند ، و نيز اعراض مشهور خبر صحيح را منكسر نمىسازد . [1] اعتقاد به چنين مبنايى مستلزم آن بود كه ايشان به اخبار دال بر طهارت كتابى فتوا مىداد و به دليل اعراض گروهى از اصحاب راه احتياط را پيشنهاد نمىكرد .
نگارنده اين سخن را حضورا به ايشان يادآور شد ، ولى ايشان در پاسخ اظهار داشت :
موضوع اگر چه چنين است ولى با اين وصف مخالفت مشهور در چنين مقامى يعنى مقام فتوا - مشكل است و احتياط راه نجات است . [2] نتيجهء كلام فوق اين است كه اگر چه كتابى از نظر ادلهء نظرى ذاتا طاهر است ولى بر اساس ملاكهاى عملى بنا بر احتياط نجس است . و اين سخن اعترافى است به اين كه

[1] - برخى از فقهاى بزرگ مانند شهيد ثانى و علامه سيد محمد عاملى ( صاحب مدارك ) داراى اين نظريه بوده‌اند و نگارنده نيز اين نظريه را به گونه كامل پذيرفته و در ابحاث « علوم حديث » كه اخيرا به صورت جزوات تكثير و پخش شده با ادله و براهين ثابت نموده‌ايم .
[2] - اين مطلب را در كتاب « طهارة الكتابي » خود كه در نجف اشرف انتشار يافت يادآور شده‌ام .

136