نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 8
إسم الكتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 505)
در آن از احكام عبادى مثل روزه و زكات و حج و جهاد و شرايط آن سخن مىگفت . كوتاه سخن اين كه ، جهت تشريع در مدينه منوره ، همواره به سوى بيان احكام شرعى و فقهى بود . تا اين كه دين به كمال نهايى خود نايل آمد ، و رسالت آسمانى پيامبر به پايان رسيد . هدف از علم فقه : انسان پس از ايمان به خداوند متعال و شريعت آسمانى اسلام و احساس مسئوليت در برابر پروردگار ، از آنجا كه در امتثال اوامر و اجتناب نواهى ، خود را بنده خداوند مىشمرد ، لذا بر خود لازم مىداند كه رفتار و كردار خود را در همه جنبههاى زندگى بر اساس قانون آسمانى و شريعت اسلام انجام دهد . و عقل و انديشه اش او را وا مىدارد كه در همه تصرّفات فردى و اجتماعى خود ، تنها بر اساس آن شريعت حكم كند ، بدين معنى كه خود را ملزم بداند كه همواره از وظيفه اى كه دين او عمل بدان را فرمان داده است پيروى نمايد ، در اين كه فلان كار را انجام دهد يا ترك كند ، و اين كه بر طبق اين روش قدم بردارد يا آن شيوه ، بايد ببيند كه مكتب و مذهبش چه حكمى دارد ، و چه وظيفه اى براى او تعيين كرده است . اگر دين او عملى را تجويز مىكند انجام دهد ، و اگر او را از كارى باز مىدارد ، به ترك آن كار همت كند . اگر به او اجازه مىدهد كه در كارى تصرف كند ، دست به كار شود ، و اگر از دخالت در آن نهى مىكند از انجام آن باز بماند . از آنجا كه اوامر و نواهى شريعت در همهء وقايع و رويدادها واضح و مشخص نبوده ، بنا بر اين تعيين وظيفه انسان در برابر شريعت آسمانى ، نيازمند بحث علمى دقيق و بررسى گسترده اى بوده است . و اگر وظيفه افراد امر روشن و واضحى بود هر گز نياز به مطالعه و بررسى نداشت ، و دست يافتن بدان براى هر فرد ، امر سهل و آسانى به شمار مىرفت . ولى علل و اسباب گوناگون باعث شده است كه بسيارى از احكام فقهى و شرعى دقيقا واضح نباشد . از جمله علل ، مىتوان بعد زمانى ما را از مرحله نخست ادوار فقه اسلامى يعنى عصر تشريع كه از زمان بعثت تا وفات پيامبر است به شمار آورد . در نتيجه انسان به تنهايى در برابر بسيارى از امور ، وظيفه خود را دقيقا درك نمىكند . وقتى انسان حكم شرعى واقعه را نداند كه كداميك از احكام پنجگانه وجوب ، حرمت ، استحباب ، كراهت و اباحه است ، چگونه مىخواهد وظيفه خود را دريابد تا بر
8
نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 8